طراحی سیستم های آبیاری تحت فشار ﻛﻪ روﺷ ﻬﺎی ﺑﺎراﻧﻲ و ﻣﻮﺿﻌﻲ دو ﮔﺮوه ﻋﻤﺪه  آﻧﺮا ﺗﺸﻜﻴﻞ ﻣﻲ دﻫﻨﺪ، ﻛﺎری ﻋﻠﻤﻲ، ﻫﻨﺮی و ﺗﺠﺮﺑﻲ اﺳت.

ﻫﺮ ﻃﺮح ﺳﻴﺴﺘﻢ آﺑﻴﺎری ﺑﺎﻳﺪ ﻣﻨﻄﺒﻖ ﺑﺮ واﻗﻌﻴﺎت و اﻣﻜﺎﻧﺎت ﻣﻮﺟﻮد ﺑﻮده و ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﻫﺪاف اﺳﺘﻔﺎده ﻛﻨﻨﺪه از ﺳﻴﺴﺘﻢ و ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻦ وﺿﻌﻴﺖ اﻗﺘﺼﺎدی، ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ و ﺳﻄﺢ داﻧﺶ او ﻗﺎﺑﻞ ﭘﻴﺎده ﻛﺮدن و اﺳﺘﻔﺎده ﻛﺎﻣﻞ ﺑﺎﺷﺪ. در ﻃﺮاﺣﻲ ﺳﻴﺴﺘﻤﻬﺎی آﺑﻴﺎری ﺗﺤﺖ ﻓﺸﺎر اﻏﻠﺐ ﻋﻮاﻣﻞ زﻳﺮ ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ دﺧﺎﻟﺖ دارﻧﺪ.

مقدمه

آنچه امروزه به نام سیستم های آبیاری نامیده می شود موضوع بسیار وسیع و گسترده ای می باشد که به سختی می توان آن را طبقه بندی کرد. به صورت ساده یک سیستم آبیاری تحت فشار شبکه ای از لوله ها و اتصالات را تشکیل می دهد که در آن آب از منبع اصلی تا سطح مزرعه در داخل لوله و با فشار جابه جا و پخش می شود.

تفاوت اساسی سیستم های آبیاری تحت فشار با سیستم های آبیاری سنتی سطحی عبارتند از: رژیم جریان آب، جهت جریان، وسعت اراضی که در یک زمان آبیاری می شوند و انرژی خارجی.

سیستم های آبیاری تحت فشار سابقه ای طولانی دارد. مثلا در بسیاری از باغات و کاخ های قدیمی، آب در داخل مجاری تحت فشار جابه جا می شد. اما استفاده از این روش به عنوان یک سیستم آبیاری، قدمتی کمتر از یک صد سال دارد. تا قبل از سال های ۱۹۲۰ میلادی این روش بیشتر برای آبیاری فضای سبز و زمین های ورزشی به کار می رفت اما از سال ۱۹۳۰ به بعد با توسعه ساخت لوله های فلزی سبک و جفت کننده ها این گونه سیستم ها به سرعت گسترش پیدا کرده و برای آبیاری مزارع کشاورزی مورد استفاده قرار گرفت.

مزایای آبیاری تحت فشار

______________________

برای بررسی مزایای یک سیستم آبیاری باید به عوامل متعددی توجه نمود، ممکن است یک سیستم آبیاری در شرایطی دارای مزایای بسیار زیادی نسبت به سیستم دیگر باشد و در شرایط دیگر بازده خوبی نداشته باشد.

• یکنواختی بیشتر پخش آب در زمین ناهماهنگ
• انجام آبیاری های سبک و سنگین
• تسهیل در اتوماتیک شدن آبیاری

مقدمه

در این بخش سعی گردیده تا جدیدترین و کاربردی ترین جزوات آموزشی طراحی و اجرای آبیاری تحت فشار که منطبق با ضوابط و معیارهای روش های آبیاری تحت فشار  و مورد تایید وزرات جهاد کشاورزی و دفتر توسعه سامانه های نوین آبیاری بوده و توسط کارشناسان سایت بیسین مطالعه شده باشد ارائه گردد. این جزوات منبع آزمون طراحی و اجرای آبیاری تحت فشار که هر ساله توسط سازمان نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی زیر نظر کارشناسان دفتر توسعه سامانه های نوین آبیاری برگزار می گردد بوده و طراح سوالات نیز غالبا مولفین همین جزوات هستند. البته لازم است این نکته را بیان کنیم که بهترین و کامل ترین منبع برای کارشناسان مرتبط و علاقه مندان ضوابط و معیارهای روش های آبیاری تحت فشار تهیه شده توسط دفتر سامانه های نوین آبیاری می باشد. سیستم ­های مختلف آبیاری تحت فشار ، از جمله آبیاری بارانی و آبیاری موضعی (که استفاده از آن همزمان با رواج تولید لوله­ های پی وی سی شروع شد)، با بحرانی شدن وضعیت آب مورد توجه قرار گرفت. با توجه به پایین آمدن سطح تراز آب های زیرزمینی، کاهش بارش، افزایش جمعیت و به طبع آن زیاد شدن مصرف آب، استفاده از این نوع سیستم­ های آبیاری بیشتر مورد توجه قرار گرفت. سیستم آبیاری موضعی به ویژه برای مزارعی که شیب زیاد داشته

محمدرضا بختیاری" مدیرعامل شرکت آب منطقه ای تهران در آیین بهره برداری از نخستین ایستگاه پایش آنلاین کیفیت منابع آب و مرکز مانیتورینگ کشور در این شرکت، اظهار داشت: طرح های ملی از محل اعتبارات عمومی دولتی و طرح های مشارکتی با سرمایه گذاری بخش غیر دولتی انجام می شود.

وی با تشریح مهمترین پروژه های شاخص شرکت آب منطقه ای تهران  گفت: ساختمان سد کوچری و سامانه های انتقال آب از سرشاخه های دز، سامانه انتقال آب لار -کلان (علاج بخشی سد لار)، سامانه جایگزین انتقال آب طالقان به البرز و تهران

رئیس جمهور بهترین‌ راه‌‌حل معضل آب را بهره‌وری بهینه از منابع آبی دانست و گفت: تحول در بهره‌وری از آب به‌ویژه در بخش کشاورزی ادامه می‌یابد و آب کشاورزی باید شرایط درستی پیدا کند.

حجت الاسلام والمسلمین دکتر حسن روحانی روز یکشنبه هنگام تقدیم لایحه بودجه سال 1397 کل کشور به مجلس شورای اسلامی، گفت: باید وضع مسکن، بافت‌های فرسوده، محیط زیست و معضل آب را حل کنیم و بهترین‌ راه‌‌حل معضل آب، بهره‌وری بهینه از منابع آبی است. تحول در بهره‌وری از آب به‌ویژه در بخش کشاورزی ادامه می‌یابد و آب کشاورزی باید شرایط درستی پیدا کند. طرح‌هایی که امروز در سراسر کشور وجود دارد و اجرا می‌شود تحول بزرگی است.

    با توجه به اهداف کلان کشور در برنام ههای توسعه اقتصادی- اجتماعی و فرهنگی در بهره برداری بهینه از منابع آب، سیستم های آبیاری تحت فشار در اولویت های برنامه ریزی و اجرایی کشور قرار گرفت.

    مجموعه حاضر با عنوان مشخصات فنی عمومی آبیاری تحت فشار توسط اداره کل توسعه روشهای آبیاری تحت فشار معاونت آب و خاک وزارت جهاد کشاورزی تهیه و برای استفاده در طرح های عمرانی کشور به معاونت امور فنی سازمان از آن جا که مشخصات فنی سندی است که ویژگی های مهندسی یک محصول، فرآیند یا خدمت را مشخص می سازد، بدون شک یکی از اساسی ترین ضوابط موثر در ارتقای سطح دانش و آگاهی عوامل اجرایی محسوب و نظر به لزوم تبیین و تفکیک مسوولیت دستگاه اجرایی، دستگاه نظارت و عوامل اجرایی در کارگاه به عنوان مدرکی فنی، حقوقی و قراردادی از اهمیتی ویژه برخوردار است.