گزارش روزنامه گاردین از مساله فرونشست در ایران: ایران درمحاصره شکاف و فروچاله ناشی از بحران آب زیرزمینی. گاردین در این گزارش با توجه به نتایج کار تحقیقاتی اخیر چاپ شده در مجله Science Advances می‌نویسد. ایران در زمره کشورهایی با بالاترین نرخ فرونشست در دنیا قرار دارد. حدود ۳.۵  درصد مساحت ایران‌ در معرض فرونشست در اثر استخراج آب زیرزمینی قرار گرفته که بسیاری از زیر ساخت ها مانند فرودگاه‌ها و جاده ها را تحت تاثیر قرار داده. بیشترین میزان فرونشست با نرخ بیش از ۳۵ سانتی متر در سال در استان کرمان اتفاق می‌افتد. به گفته معتق یکی از نویسندگان مقاله ایران نیاز فوری به یک اقدام سریع و اعمال یک سیاست منسجم برای مساله  آب‌های زیرزمینی دارد.

دلایل بسیاری برای شکل‌گیری و استمرار بحران آب و راهکارهای بسیاری برای رفع آن در کشور عنوان می‌شود. روزنامۀ «پیام‌ما» طی یک نظرسنجی از ۳۵ متخصص و کارشناس مرتبط با بخش‌های مختلف مدیریت منابع آب کشور، دلایل وضعیت فعلی و راهکارهای کلان رفع یا کاهش «ابرچالش آب» را به شور گذاشت. عمده پاسخ‌های دریافتی، بر اهمیت کم دلایل اقلیمی و طبیعی نسبت به علل مدیریتی حکایت می‌کند. اما آنچه به نظر دارای اهمیت بسیار زیادی است،

رئیس جمهور با اشاره به بحران آب، گفت: مسئله آب یک مساله بحرانی است و مسئله خشکسالی تنها برای یک استان نیست وحتی برای ایران نیست و برای کل منطقه و دنیاست، اما به هر حال مدیریت آب برای ما بسیار مهم است. به‌ گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی وزارت نیرو (پاون) به نقل از سایت ریاست جمهوری، آیت‌الله سید ابراهیم رئیسی در ادامه با اشاره به بحران آب اظهار کرد: مسئله آب یک مسئله بحرانی است، مسئله خشکسالی تنها برای یک استان نیست، حتی برای ایران نیست و برای کل منطقه و دنیاست، اما به هر حال مدیریت آب برای ما بسیار مهم است، لذا در این بخش به مسئولان گفتیم که باید اقدام متفاوتی را نسبت به گذشته انجام دهند و درون مسئله قرار بگیرند، الحمدالله وزیر نیرو در این بخش به اصفهان و چهارمحال و بختیاری رفت و کار را دنبال کرد، بنابراین مسئله در حال بررسی است.

یک اقلیم شناس، با بیان اینکه ساکنان فلات ایران از چند هزار سال پیش نوعی سازگاری و انطباق با شرایط کم آبی ایجاد کرده بودند، گفت: کردم با ابداع روش‌ها و سازه‌هایی همچون قنات و آب انبار زندگی صرفه‌جویانه را در پیش گرفتند. دکتر نیما فریدمجتهدی در گفت‌وگو با ایسنا، بحران آب و کم‌آبی را وابسته به وضعیت کاربری نهایی دانست و اظهار کرد: عدم تامین تقاضای موجود برای آب، کم‌آبی و بحران آب را شکل می‌دهد؛ به عنوان مثال در آب‌وهوای گیلان بحث خشک‌سالی در بسیاری مواقع حول محصول عمده آن یعنی برنج است.

معاونت مطالعات زیر بنایی مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی طی گزارشی به بررسی بحران آب با عنوان عبور از بحران، ایجاد پایداری و بهبود شرایط با کاهش مصارف آب و افزایش بهره وری با تأکید بر حوضه آبریز زاینده رود پرداخته است. به نقل از مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی، در این گزارش آمده: به‌دلیل سپری شدن سال آبی ۱۴۰۰-۱۳۹۹ با خشکسالی شدید و کاهش حدود ۴۰ درصدی منابع آب سد زاینده ‏رود، همچنین پیش ‏بینی تداوم خشکسالی توسط سازمان هواشناسی کشور، شرایط مساعدی از نظر تأمین منابع آب برای این سد در سال آبی ۱۴۰۱-۱۴۰۰ متصور نیست. با توجه به آمار ارائه شده ازسوی وزارت نیرو تا ۷ آبان‌ماه ۱۴۰۰، هرچند ورودی سد زاینده‌رود نسبت به سال گذشته تا همین روز، ۸% بیشتر بوده اما میزان حجم آب موجود در مخزن سد کمتر از ۱۷۰ میلیون مترمکعب بوده که معادل کمتر از ۱۵% حجم مخزن است.

به گزارش روابط عمومی شرکت آب منطقه ای همدان، مهندس منصور ستوده؛ مدیرعامل شرکت آب منطقه ای همدان با اشاره به بارش های اخیر در سطح استان همدان، عنوان کرد: خوشبختانه با بارش های اخیر، ورودی به سد اکباتان افزایش یافته؛ به نوعی که، در پیک سیلاب تا یک هزار و 500 لیتر در ثانیه نیز وارد سد اکباتان شده است. ستوده با بیان اینکه در حال حاضر نیز به طور متوسط این ورودی با توجه به بارش ها حدود 500 لیتر در ثانیه است، خاطرنشان کرد: مصرف آب شرب ما از سد اکباتان در حال حاضر حدود 650 لیتر در ثانیه است و امیدواریم با تداوم بارش ها در سد سطح استان و شهر همدان شاهد حجم مناسب سدها باشیم.

معاون وزیر نیرو در امور آب و آبفا گفت: میزان بارش‌ها در مهرماه امسال نسبت به دوره بلندمدت ۵۳ ساله، کاهش ۴۲ درصدی داشته است اما در روزهای اخیر به دلیل بارش‌ها شاهد تغییر شرایط هستیم. قاسم تقی‌زاده خامسی در گفت‌وگو با ایسنا، با تاکید بر اینکه بارش‌های چند روزه نمی‌تواند بحران آب ۵۰ ساله را جبران کند، اظهار کرد: البته بارش‌های سه روز گذشته در برخی استان‌ها مثل قم، اصفهان، قزوین، تهران، مرکزی، یزد و کرمان درصد بارندگی را نسبت به متوسط ۵۲ ساله که معیار اصلی در مقایسه بارش است، افزایش داد و از -۴۰ به -۷ رسید.

بحران آب در تهران دیگر از مرحله هشدار عبور کرده و وارد مرحله جدید بی آبی شده است؛ شاید این کلمه چندان معنا و مفهومی برای شهروندانی که هر روز شیر آب را باز می‌کنند و شاهد جوشش این مایه حیات هستند، نداشته باشد اما اگر تنها نیم نگاهی به آمار و ارقام وضعیت سدها بیندازیم متوجه عمق فاجعه منابع آبی خواهیم شد. به گزارش ایسنا، کاهش ۳۱۴ میلیون متر مکعبی ذخایر سدهای پنجگانه تهران در انتهای شهریورماه، هشدارهای سازمان هواشناسی برای فصولی بی‌باران و کاهش ۹۷ درصدی بارش‌ها نسبت به سال قبل اعداد عجیب و دور از انتظاری هستند، اما واقعیت منابع آبی تهران نزدیک شدن به نقطه بی آبی است.

آب، مهم و جدی‌ترین چالش بسیاری از جوامع جهان محسوب می‌شود و ایران شاید بیش از بسیاری کشورها، این چالش را پیش روی دارد. چالشی که به لحاظ ایجاد، شیوه مواجهه و البته مدیریت، نیازمند نگاهی آگاهانه، کارشناسانه و بسیار دقیق به علل موجده و رفتاری عملی و تاثیرگذار در مسیر ارائه راهکارهایی بر پایه عقلانیت و به دور از سوگیری‌های معمول غیرعلمی و بدون منطقه است.

با توجه به کاهش بارش‌ها در پاییز پیش رو می‌توان گفت پیامدهای خشکسالی مانند افزایش حاشیه‌نشینی و نرخ بیکاری بیشتر به چشم خواهد آمد.  روزنامه جام جم نوشت: «پاییز خشک دیگری در راه است. این گزاره می‌تواند در آوار اخبار تلخ این روزها اتفاقی معمولی باشد که حالا از زبان رئیس مرکز ملی خشکسالی و مدیریت بحران سازمان هواشناسی اعلام شده، اما این ظاهر ماجراست و آن چه پشت این خبر به ظاهر معمولی نهفته حکایت از اتفاقات سیاه‌تری دارد. هر چند تعدد و توالی اخبار بد این روزها جایی برای دوراندیشی چنین اخباری نمی‌گذارد اما پیامدهای خشکسالی پاییزی سال گذشته و امسال اتفاقا خیلی زود خودش را نشان می‌دهد و بدتر این‌ که اولین تاثیر آن در معیشت ما مردم است. تاثیرات آب و هوایی شاید تا چند سال پیش تنها در میانه هشدارهای فعالان محیط زیست و از زبان آنها شنیده می‌شد اما از وقتی این پیامدها به صورت مستقیم در زیست شهروندان نمود پیدا کرده حالا می‌توان حتی آن را در ‌یک تاکسی هم از زبان مسافران شنید.

به گزارش شبکه خبری آب ایران، این ویژه‌نامه مشتمل بر خلاصه‌ای تحلیلی از برنامه ملی سازگاری با کم‌آبی، یادداشت‌های فنی و گفت‌وگو با متخصصان در خصوص فرآیند تدوین برنامه ملی سازگاری با کم آبی و چالش‌ها و فرصت‌های پیش روی اجرای آن است.

این ویژه‌نامه که در 177 صفحه‌گرد آوری شده، توسط روزنامه ایران و با مشارکت دبیرخانه و اعضای کمیته تخصصی کارگروه ملی سازگاری با کم آبی با عنوان "سازگاری با کم‌آبی (خرد تاریخی _ اقلیمی برای بقا و ارتقا)" منتشر شد.

بررسی منابع آب کشور از طریق داده های منابع مختلف در سایت بیسین، نشان می دهد که کشور در تامین آب برای ماه های آینده در بخش های وسیعی از شهر ها با مشکل مواجه خواهد شد. این پیش بینی اگرچه از ماه ها قبل در رسانه های مختلف اطلاع رسانی شده است، اما اوج کمبودها در عرضه آب به احتمال بسیار زیاد در انتهای تابستان 1400 آشکار خواهد شد.

بی شک "خشکسالی" یکی از تلخ‌ترین بحران‌هایی است که هر کشور می‌تواند با آن مواجه شود. هر ساله این موضوع با کاهش بارش‌ها، افزایش دمای هوا، استفاده بی‌رویه از منابع آب زیرزمینی و کم شدن آب ذخیره پشت سدها در حال پررنگ‌تر شدن است. تغییرات اقلیمی و برخی بحران‌های آب و هوایی در حال گرم کردن کره زمین هستند و ساکنان مناطق مختلف کره زمین در حال تجربه دماهای بی‌سابقه‌ای هستند. بشر سال‌هاست با مشکل بزرگی به نام گرمایش جهانی رو به روست که هر لحظه زندگی بر روی سیاره زمین را به مخاطره می‌اندازد. این بحران تاثیرات نامطلوب بسیاری بر زندگی گیاهان، جانوران و در نهایت انسان خواهد گذاشت.

عراق می‌گوید سطح آب دو رودخانه دجله و فرات که از ترکیه سرچشمه می‌‌گیرند تا ۵۰ درصد کاهش یافته است. در سال‌های گذشته رودخانه‌های دجله و فرات و شاخه‌های مختلف آن‌ها با کمبود آب بی‌سابقه روبرو بوده‌اند. در حالی که کشورهایی نظیر ترکیه برای تامین آب مورد نیاز کشاورزی و نیروگاه‌های برق‌آبی خود به ساخت سد در مقیاس گسترده روی آورده‌اند، همسایگان‌ بار اصلی این کمبودها را متحمل شده‌اند. این فعالیت‌های سدسازی همچنین باعث تشدید چالش‌های موجود ناشی از تغییرات اقلیمی شده است.

فرماندار نیشابور در زمینه بهره‌برداری بیش از حد از سفره‌های آب زیرزمینی نیشابور هشدار داد و گفت: برداشت بی‌رویه از مخازن زیرزمینی و به دنبال آن پایین رفتن سطح آب در سفره‌های آب زیرزمینی، علاوه بر ایجاد فروچاله و فرونشست‌ها در سطح زمین، باعث تغییر در کیفیت آب و بروز پدیده شورآبی و تلخ آبی در بعضی مناطق شده‌ است.

ما در سایت بیسین، در یک بررسی آماری، از طریق پردازش داده های ماهواره های ناسا، به نتایجی رسیدیم که شاید یک درک بصری از آن برای همگان وجود داشته باشد. یکی از مهم ترین این نتایج این است که ایران دچار تنش آبی است نه خشکسالی به معنای عام آن. خشکسالی ها می توانند هیدرولوژیک، هواشناسی و... باشند که در جای خود نیاز به بررسی دقیق هستند. اما برای درک بهتر به نمودار زیر نگاه کنید.

برای نزدیک به 30 سال، از جمله در زمان اشغال توسط ائتلاف به رهبری ایالات متحده و انگلیس، مقامات عراقی در مدیریت و تنظیم کافی منابع آب عراق ناکام مانده اند، و جمعیت استان بصره در جنوب عراق را محروم کرده اند. به حدی که حدود 4 میلیون نفر آنها حق داشتن آب آشامیدنی سالم را ندارند. منابع اصلی آب در بصره رودخانه شط العرب و کانال های آب شیرین آن است. اما شکست های متعدد دولت از دهه 1980، از جمله مدیریت ضعیف منابع بالادست، تنظیم ضعیف آلودگی و بهداشت، و غفلت مزمن و سو مدیریت زیرساخت های آب، باعث خراب شدن کیفیت این آبراه ها شده است.

حجم زنده و قابل استفاده پشت سد کرخه در حال حاضر بر اساس پایش‌های روز جاری ۷۶۰ میلیون متر مکعب است و با این حجم از برداشت تنها ۵۴ روز با صفر شدن آب سد کرخه فاصله داریم. یک منبع آگاه وزارت نیرو با اشاره به افزایش میزان خروجی آب رودخانه کرخه تا سقف ۱۶۰ متر مکعب بر ثانیه گفت: حجم زنده و قابل استفاده پشت سد کرخه در حال حاضر بر اساس پایش‌های روز جاری ۷۶۰ میلیون متر مکعب است و با این حجم از برداشت، تنها ۵۴ روز با صفر شدن آب سد کرخه فاصله داریم.

در پی انتشار فیلمی از گلایه و گریه یک دختربچه سیستان و بلوچستانی از کم آبی در منطقه محل زندگی خود، خدمات آب رسانی توسط نیروی زمینی ارتش در مناطق روستایی استان سیستان و بلوچستان انجام شد. با توجه به شرایط بحران آب در مناطق جنوب شرق کشور و نیاز مردم استان سیستان و بلوچستان به آب و همچنین انتشار فیلمی از گلایه و گریه یک دختربچه سیستان و بلوچستانی از کم آبی در منطقه محل زندگی خود، خدمات آب رسانی توسط نیروی زمینی ارتش در مناطق روستایی استان سیستان و بلوچستان و محل زندگی این دختر بچه انجام شد.

​آخرین گزارش‌ وضعیت سد‌های بزرگ کشور تا 28 خرداد 1400 نشان می‌دهد، ورودی آب از ابتدای سال آبی 00-99 تاکنون برابر با 26 میلیارد و 420 میلیون مترمکعب بوده که نشان از کاهش 47 درصدی ورودی سدهای کشور نسبت به سال گذشته دارد. در سال آبی‌ 1400-1399 از مجموع ظرفیت 50.5 میلیارد مترمکعبی مخازن سد‌ها، حدود 27 میلیارد و 580 میلیون مترمکعب، معادل 55 درصد مخازن پر شده است.

واقعیات تکان دهنده‌ای است که چون هنوز در بورس سیاست بازان وارد نشده لذا مردم از آن آگاهی زیادی ندارند و نمی‌دانند که بحران آب می‌تواند چه بلاهایی بر آنان نازل کند. بحران پشت بحران، انگار این دیار بی‌بحران دچار بحران‌زدگی می‌شود، بحران تحریم‌های فلج کننده، بحران مدیریت، بحران فسادهای افسار گسیخته تمام‌ناشدنی اقتصادی و اداری، بحران فرهنگی و سیاسی، بحران انفجارهای اجتماعی که هر از گاهی فعال می شود، بحران تولیدات صنعتی، کشاورزی و معدنی، بحران در خروج سرمایه‌های اقتصادی و نیروی انسانی از کشور، بحران حجم عظیمی از قوانین نگاشته شده اما بی اثر در تمامی شئون کشور، بحران مصرف زدگی، بحران فقر و زیرخط فقر، بحران اعتماد عمومی و اعتقاد عمومی، بحران در تعاریف و برداشت‌ها و تفاسیر گوناگون قوانین موجود و در هم ریختگی متاثر از آن، بحران کاغذ، داروهای خاص، بحران همه گیری کویید ۱۹ و قس‌علی‌هذا...!!!

مدیرعامل آب و فاضلاب سیستان و بلوچستان گفت: زاهدان از لحاظ منابع تأمین آب پایدار در بحرانی‌ترین شرایط قرار دارد، موقعیت استقرار این شهر به گونه‌ای است که هیچ گونه منابع تأمین آب پایدار چه از نوع زیرزمینی یا سطحی برای این شهر ۷۰۰ هزار نفری وجود ندارد. به گزارش روابط عمومی شرکت آب و فاضلاب سیستان و بلوچستان علیرضا قاسمی‌، اظهار کرد: تامین آب پایدار، به یکی از اصلی ترین دغدغه ها در کشور تبدیل شده است، چرا که طی سال‌های گذشته با کاهش منابع آبی زیرزمینی مواجه شده و شاهد خشکسالی و بحران آب بوده ایم، اما همچنان خشکسالی با توجه به کاهش میزان بارش تداوم دارد.