بنا بر اعلام وزارت نیرو، میزان مصرف آب در بخش کشاورزی در سال ۱۳۷۳ معادل ۷۶/۳ میلیارد مترمکعب بوده و این رقم در سال ۹۹ به ۸۲ میلیارد مترمکعب رسیده است. مصرف آب شرب نیز از سال ۱۳۷۳ تا سال ۱۳۹۹ به ترتیب از ۴/۱ به ۸/۳ میلیارد مترمکعب تغییر کرده است. با توجه به برداشت حدود ۹۳ میلیارد مترمکعب آب برای تأمین مصارف مختلف، حدود ۹۰ درصد از منابع آب تجدیدشونده کشور مصرف می‌شود که بیش از دو برابر شاخص بین‌المللیِ تعریف‌شده برای این امر است.

بخش کشاورزی یکی از مهم‌ترین بخش‌های اقتصادی در کشور است و کمبود آب، به‌عنوان اصلی‌ترین عامل محدودکننده تولید محصولات کشاورزی محسوب می‌شود. به گزارش ایسنا، ایران به عنوان یکی از کشورهای واقع در کمربند خشک کره زمین با مشکل کم‌آبی مواجه است‌، رشد فزآینده جمعیت، نیاز به محصولات کشاورزی و دامی و محدودیت منابع آب و خاک به‌عنوان بستر اصلی تولیدات کشاورزی، مسئله کم‌آبی را به گونه‌ای بسیار جدی فرا روی کشور قرار داده است.

مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای استان همدان با بیان اینکه وضعیت آبی همدان نگران‌کننده است، گفت: حجم آب سد اکباتان ۱۱ میلیون متر مکعب کاهش یافته است و با شرایط موجود تنها تا مهرماه می‌توان آب شهر همدان را از این سد تامین کرد. "منصور ستوده" بارندگی را مهم‌ترین عامل برای کاهش ذخیره این سد بیان کرد و گفت: متاسفانه بارش‌های ۴۷۰ میلی‌لیتری سال ۹۹ به ۲۸۰ میلی‌لیتر رسیده که این وضعیت نشان می‌دهد همدان با ۴۲ درصد کاهش بارندگی همراه است.

آبهای زیرزمینی بزرگترین منبع آب شیرین قابل استفاده در جهان است. در بسیاری از مناطق جهان، به ویژه در مواردی که منابع آب سطحی در دسترس نیست، نیازهای آب خانگی، کشاورزی و صنعتی تنها با استفاده از آب زیر زمین تأمین می شود. سازمان زمین شناسی ایالات متحده آب ذخیره شده در زمین را با پول نگهداری شده در یک حساب بانکی مقایسه می کند. اگر پول با سرعتی بالاتر از واریز پول جدید برداشت شود، در نهایت مشکلات تأمین حساب وجود خواهد داشت. پمپاژ آب از زمین با سرعت بیشتری نسبت به مدت طولانی تری که از آن دوباره پر می شود، مشکلات مشابهی را ایجاد می کند.

معاون زمین سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی با بیان این که اگر منطقه‌ای چهار میلیمتر فرو نشست داشته باشد، با بحران فرو نشست مواجه است، گفت: این عدد در حالی است که 300 دشت ایران دچار فرونشست است و دشت مشهد با 25 سانتیمتر، دشت کرمان با 20 سانتیمتر، دشت ساوجبلاغ با 22 سانتیمتر و دشت تهران با 17 سانتیمتر فرونشست مواجه است. دکتر شهیدی در نشست خبری امروز (سه‌شنبه) با اشاره به پدیده فرونشست در کشور، اظهار کرد: برداشت بی‌رویه آب نقش مهمی در ایجاد پدیده فرونشست زمین دارد، چرا که اگر برداشت آب‌های زیرزمینی به هر دلیلی بدون مدیریت صورت گیرد، به تدریج منافذ زمین که در زمانی آب وجود داشته است، خالی از آب به یکدیگر چسبیده می‌شوند و از این رو زمین به صورت عمودی به سمت پایین فرو می‌ریزد.

توقف روند مصرف و برداشت بی‌رویه آب؛ راهکار جلوگیری از فرونشست دشت‌های کشور

با شیوه‌هایی که برای احیا و تعادل بخشی آبخوان‌ها به‌کار می‌بریم، بایستی نخست، برداشت‌ها کنترل شود تا در سطح تجدیدشوندگی بتوانیم با تغذیه مصنوعی، منابع آبی زیرزمینی را تجدید و احیا کنیم.

کارشناس بخش برنامه‌ریزی کلان آب و آبفای وزارت نیرو گفت: راهکار متوقف کردن فرونشست در دشت‌های کشور توقف روند رو به رشد مصرف و برداشت آب و دادن فرصت تجدیدشوندگی برای احیای آب‌خوان است.

مهندس "بهیه جعفری بی‌بالان" رئیس گروه دفتر برنامه‌ریزی کلان آب و آبفای وزارت نیرو در گفت‌و‌گو با پایگاه اطلاع‌رسانی وزارت نیرو (پاون) در خصوص راه‌های مقابله با فرو نشست دشت‌های کشور گفت: طرز قرار گرفتن خاک دانه‌ها با خلل و فرجی که دارند باعث ایجاد آبخوان‌ها و جریان آب در آن‌ها می‌شود و استفاده بیش از حد از منابع آب زیرزمینی باعث خواهد شد، طرز قرار گرفتن خاک‌دانه‌ها بهم بخورد، در نتیجه خاکدانه‌ها به‌هم فشرده می‌شوند.