گزارش توسعه آب جهانی سازمان ملل در سال 2022 "آب های زیرزمینی: مرئی کردن نامرئی". گزارش جدید : آیا راه حل بحران های آبی زیر پای ما پنهان شده است؟ پاریس/داکار، 21 مارس 2022 - آب های زیرزمینی 99 درصد از کل آب شیرین مایع روی زمین را تشکیل می دهند. با این حال، این منبع طبیعی اغلب به خوبی درک نمی شود و در نتیجه کمتر از ارزش گذاری شده، سوء مدیریت و حتی سوء استفاده می شود. بر اساس آخرین ویرایش گزارش توسعه جهانی آب سازمان ملل که توسط یونسکو منتشر شده است، دیگر نمی توان از پتانسیل گسترده آب های زیرزمینی و نیاز به مدیریت پایدار آن چشم پوشی کرد.

وزیر نیرو در گفت‌و‌گو با «ایران» سناریوهای روی میز دولت برای تأمین آب سیستان و بلوچستان را تشریح کرد؛ وزیر نیرو گفت: برای تأمین آب مورد نیاز سیستان ‌و بلوچستان برنامه‌ریزی لازم از تمام محل‌ها و منابع آب متصور انجام شده و دیپلماسی آبی دولت سیزدهم نیز فعال شده است. گروه اقتصادی روزنامه ایران- تأمین آب شرب و بهداشتی و حتی کشاورزی استان سیستان و بلوچستان چند سالی است که از دغدغه‌های اصلی بخش آب کشور است و با وجود آنکه اقداماتی در این مسیر انجام شده اما هر از چندگاهی با قطع حقابه هیرمند و کاهش نزولات جوی، تأمین آب این استان تبدیل به تنش و بحران می‌شود.

در گزارش مطالعات سند ملی آمایش سرزمین بررسی شد: در ۵۰ سال اخیر؛ چهار دوره مطالعات آمایش سرزمین در کشور انجام شده است. در دوره اخیر پس از آغاز به کار دولت تدبیر و امید و احیای سازمان برنامه و بودجه کشور، تدوین سند ملی آمایش سرزمین و انجام مطالعات پشتیبان آن به مرکز پژوهش‌های توسعه و آینده‌نگری سپرده شده است. در مطالعات اخیر با توجه به اهمیت موضوع، وضعیت آب کشور برای توسعه پایدار مورد توجه قرار گرفته و وضعیت فعلی منابع آب، میزان مصرف، چالش‌های پیش‌رو، وضعیت مطلوب، وضعیت محتمل و راهکارها بررسی شده است.

صحبت‌های اخیر وزیر نیرو درباره استفاده از منابع آب ژرف با انتقاد برخی کارشناسان مواجه شده چراکه به اعتقاد آنها این موضوع ابعاد مختلفی دارد که در شرایط فعلی نمی توان به آن ورود کرد. براساس مستندات علمی موجود، آب‌های ژرف شامل آب‌های زیرزمینی است که در عمق بیش از ۱۵۰۰ متری زمین قرار دارد. البته برخی کارشناسان آب‌های پایین‌تر از عمق ۳۰۰ متری زمین را آب ژرف می‌دانند، چراکه به سادگی قابل دستیابی نیست. هرچند بخشی از این آب‌ها، به عنوان آب‌های فسیلی چندین هزار ساله و تجدیدناپذیر شناخته می‌شود، اما تحقیقات علمی نشان می‌دهد حجم عظیمی از آب‌های ژرف، قابل استفاده است.

معاون بهره‌برداری و توسعه آب شرکت آب و فاضلاب استان اردبیل گفت: اکثر منابع تأمین آب روستاها در استان اردبیل خشک شده و مشکلات و چالش‌ها چندین برابر شده است. اکبری‌فرد ۱۷ تیر در جلسه مدیریت بحران آب در اردبیل اظهار کرد: امسال با وقوع دو پدیده خشکسالی و کاهش شدید بارندگی‌ها در زمستان و بهار ما با تنش آبی و نوعی بحران جدی در شهرها و روستاها روبه‌رو هستیم که به تدریج نمود آن را در زندگی و شرایط اجتماعی به نظاره نشستیم.

در پی انتشار فیلمی از گلایه و گریه یک دختربچه سیستان و بلوچستانی از کم آبی در منطقه محل زندگی خود، خدمات آب رسانی توسط نیروی زمینی ارتش در مناطق روستایی استان سیستان و بلوچستان انجام شد. با توجه به شرایط بحران آب در مناطق جنوب شرق کشور و نیاز مردم استان سیستان و بلوچستان به آب و همچنین انتشار فیلمی از گلایه و گریه یک دختربچه سیستان و بلوچستانی از کم آبی در منطقه محل زندگی خود، خدمات آب رسانی توسط نیروی زمینی ارتش در مناطق روستایی استان سیستان و بلوچستان و محل زندگی این دختر بچه انجام شد.

در اوایل سال جاری، انستیتوی آب، محیط زیست و بهداشت دانشگاه ملل متحد (UNU-INWEH) گزارشی درباره وضعیت سدهای بزرگ ذخیره آب منتشر کرد. این گزارش مروری بر پیری سد توسط مناطق جهانی و عملکرد اصلی آن است: تأمین آب، آبیاری، کنترل سیل، نیروگاه آبی و تفریحی. همچنین بیان می کند که تا سال 2050، بیشتر جوامع انسان ها در پایین سدهای بزرگ ساخته شده در قرن 20 زندگی می کنند و چند نمونه از برداشتن سدهای بزرگ را نشان می دهد - یک پدیده نسبتاً جدید اما در حال ظهور.

مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای استان همدان از کاهش ۳۷ درصدی بارندگی در سال آبی جاری خبر داد و به بحران آب در مرکز این استان اشاره کرد و گفت: در حال حاضر مشکل اصلی استان، تأمین آب شرب شهر همدان است. منصور ستوده چهارشنبه ۸ اردیبهشت ماه در جمع خبرنگاران، با بیان اینکه سالانه در استان همدان به طور متوسط ۳۴۱ میلی متر بارندگی صورت می‌گرفت در حالیکه امسال ۲۶۱ میلی متر بارش در استان به ثبت رسیده است، اظهار کرد: در سال آبی ۹۹-۱۴۰۰ در استان همدان ۲۶۱ میلی متر بارندگی رخ داده که نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۳۷ درصد و نسبت به بلندمدت ۱۳ درصد کاهش دارد.

2.10 مدیریت یکپارچه منطقه شهری و اطراف آن

1.2.10. تأثیر آب موجود

وجود آب های طغیان گر غالباً تغییرات نامطلوب را در محیط ایجاد می کند. بنابراین، مخازن با هدف تأمین آب و یا محافظت از سیل ممکن است اثرات منفی داشته باشند، یعنی:

1.10 تعامل انسان - آب

1.1.10 معرفی

طی دهه های گذشته نوع بشر علاقه زیادی به مسئله استفاده از آب در محیط های شهری نشان داده است. تحت شرایط تمرکز در محل های زندگی شهری و تمایل مهاجرت ساکنان به شهرها، این بیش از حد شلوغ شده است و مسائل مربوط به آب در مناطق شهری و اطراف آن پیچیده تر است.

تأمین آب و سرویس بهداشتی به طور کلی با رشد شهرهایی که به مگاپالسی تبدیل می شوند مقابله می کند. در حالی که توزیع آب آشامیدنی و صنعتی و جمع آوری فاضلاب در چنین توده هایی اغلب مشکلاتی غیرقابل حل دارد، از لحاظ فنی و مالی شهرها نیز بر مناطق اطراف تأثیر می گذارند، زیرا آب باید از دور جمع شود و منتقل شود.

معاون بهره‌برداری شرکت آب و فاضلاب استان همدان از افزایش مصرف آب در نوروز امسال نسبت به مدت مشابه سال گذشته خبرداد و گفت: میزان مصرف آب در استان همدان در ایام نوروز نسبت به اسفندماه کاهش داشته اما نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۲۵ درصد رشد داشته است.

کمبود آب در حال رسیدن به سطح جدیدی از فوریت است. تغییرات آب و هوایی الگوی آبگرفتگی و خشکسالی شدید را ایجاد کرده و شرایط موجود در حال حاضر شکننده را تشدید می کند. یک گروه، Global Water Challenge، از تجزیه و تحلیل داده محور استفاده می کند تا به شکل تأمین آب و زیرساخت ها تسکین یابد.

Global Challenge که در سال 2006 تأسیس شد، ائتلافی از سازمان های پیشرو است که متعهد به دستیابی و دسترسی جهانی به آب آشامیدنی سالم و بهداشت هستند. تاکنون از طریق مشارکت های دولتی و خصوصی، این گروه به بیش از 1 میلیون نفر با دسترسی به آب تمیز رسیده است. اما کارهای بسیار بیشتری وجود دارد که باید انجام شود.

مدیرکل دفتر مدیریت مصرف و ارتقای بهره‌وری آب و آبفای وزارت نیرو:

ضرورت مصرف بهینه آب شرب در تابستان امسال

مدیرکل دفتر مدیریت مصرف و ارتقای بهره‌وری آب و آبفای وزارت نیرو در خصوص اینکه آیا بارش‌های کم نظیر سال آبی جاری نشان از پایان خشکسالی‌ها و رفع تنش‌های آبی دارد، گفت: به هیچ‌وجه نمی‌توان یک سال پربارش را نشانه توقف خشکسالی‌ها و تکرار نشدن سال‌های کم بارش دانست.

عمر ۷۰ ساله سدسازی در ایران از ساخته شدن ۱۷۲ سد ملی در سطح ایران حکایت دارد که تقریباً بر اساس آب و هوا و طبق یک روال مشخص ساخته شده‌اند؛ اما به نظر می‌رسد بارندگی‌های اخیر و وقوع سیلاب در نقاط مختلف، نقشه راه سدسازی ایران را تغییر داده و مسئولان قصد دارند بعد از آن‌که به درک و دریافت دقیق‌تری از شرایط آبی کشور رسیدند، تغییرات لازم را اعمال کنند.

کنگره هفتمین کنگره جهانی Hydropower در پاریس از 14 تا 16 مه 2019 برگزار می شود. کنگره صنعت، دولت، امور مالی و جامعه مدنی را برای تعیین اولویت های آینده این بخش گرد هم می آورد.

کنفرانس سال 2019 که توسط انجمن بین المللی آب نیرو (IHA) برگزار می شود و در همکاری با برنامه بین المللی هیدرولوژیکی یونسکو برگزار می شود، 

با وجود این‌که اجرای طرح انتقال آب از دریای خزر به استان سمنان با تاخیر طولانی مدت روبه رو شد، اما رییس جمهوری در آخرین سخنان خود از حل مشکلات موجود برای اجرای این طرح خبر داد.

طرح انتقال آب خزر به سمنان در کارگروه بررسی تأمین آب استان سمنان در سال ۱۳۸۴ به تصویب رسید و در پی آن، مصوبه هیات دولت در سال ۱۳۸۹ به وزارت نیرو، ابلاغ شد و سرانجام این طرح در سال ۱۳۹۱، به شرکت توسعه منابع آب و نیروی ایران به‌عنوان مجری ابلاغ شد.

آب زیرزمینی یک منبع طبیعی کلیدی برای پشتیبانی‌ توسعه اجتماعی و اقتصادی به شمار می‌آید. با این همه، هنوز هم عمیقاً با فهم نادرست روبرو است؛ آنچنان که باید ارزش آن شناخته نشده، مدیریت ضعیفی بر آن حاکم است و به قدر کافی حفاظت نمی‌شود. سیستم‌های آب زیرزمینی در قرن بیستم، در نتیجه بهره‌برداری زیاد برای تأمین آب شهری و کشاورزی آبی، و تغییرات تمام‌عیار در کاربری اراضی در بسیاری از پهنه‌های تغذیه آب زیرزمینی، از حالت طبیعی خود خارج شده‌اند. نگرانی‌ها درباره پایداری منابع آب زیرزمینی، تنزل کیفیت و تأثیرپذیری منفی اکوسیستم‌های وابسته به آب زیرزمینی، افزایش یافته است.

نگاهی به نتایج پژوهش «آینده پژوهی ایران 1396»؛

براساس پژوهش انجام شده توسط مرکز «آینده‌بان»، مسأله «تأمین آب» و «پیامدهای بحران آب» در میان نخبگان 5 حوزه؛ اقتصادی، محیط زیستی، سلامت، علم و فناوری و اجتماعی جزو 7 مسأله اول و اساسی کشور در سال 96 است، این در حالی است که این امر همچنان نتوانسته در زمره 7 مسئله اساسی و دغدغه نخبگان حوزه فرهنگ و سیاست قرار گیرد.

اخیراً یک پروژه «آینده پژوهی ایران 96» توسط گروه تحقیقاتی «آینده بان» با نظارت و راهبری مرکز بررسی‌های استراتژیک نهاد ریاست جمهوری انجام شده که براساس آن «بحران تأمین آب» رتبه دوم را در بین 100 مسأله اصلی کشور به خود اختصاص داده است.

در این پژوهش که ماحصل گردآوری نظرات ده‌ها متخصص، اتاق‌های فکر استانی (28 استان کشور)، نظرسنجی از شهروندان، پایش اخبار رسانه‌های آنلاین، داده کاوی، پویش گزارش‌های علمی کشور و پویش گزارش‌های بین المللی است حدود 100 مسأله اساسی و مهم کشور احصا شده که براساس آن «ضرورت اصلاحات ساختاری اقتصادی» در رتبه اول مسائل اساسی کشور در سال 96 و پس از «بحران تأمین آب» قرار دارد.

آب معدنی‌هایی که در فروشگاه‌های عرضه مو‌‌اد غذایی و آشامیدنی در معرض حرارت و در زیر نور آفتاب داغ نگهداری می‌شوند مشکل مصرف دارند و مردم توجه داشته باشند از این آب معدنی‌ها استفاده نکنند.

علی اکبر کمالی اردکانی، کارشناس صنایع غذایی معاونت غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی یزد با بیان این مطلب گفت: در مورد تاریخ مصرف آب معدنی‌ها اگر این آب معدنی‌ها در معرض حرارت نباشد مصرف آن‌ها تا یک سال هم مانعی ندارد؛ اما اگر در شرایطی نگهداری و عرضه شوند که تحت تاثیر مستقیم حرارت باشند حتی قبل از 6 ماه هم غیرقابل مصرف هستند.

وی افزود: مردم باید توجه داشته باشند از این آب معدنی‌ها استفاده نکنند، زیرا مواد نفتی پس از جدا شدن در آب و مصرف محتویات آن، افراد را دچار بیماری‌های خطرناکی همچون سرطان می‌کند. ترکیبات شیمیایی موجود در بطری‌های پلاستیکی بیشترین تاثیر خود را بر غدد چربی و لنفاوی می‌گذارد و در برخی بافت‌های بدن، باعث بروز تومور می‌شود.