این نمودار، خروجی پردازش ناسا از داده های ماهواره GRACE FO در مرکز JPL گودارد است که نشان می دهد از سال 2000 تا 2021 مقدار ضخامت آب معادل (در مقیاس کشور) از رقم 5/977 سانتی متر به 11/696- سانتی متر در انتهای دوره افت داشته است! به افزایش نمودار در سال 2019 که سیلاب های غیر منتظره کشور را فراگرفت توجه کنید.

حوضه آبریز کارون بزرگ در جنوب غرب ایران منطقه ای با آورد جریان بالا در طی سال ها مرکز توسعه کشاورزی کشور بوده است. زمین های وسیع که سد های بزرگی در بالادست آن به آبیاری زمین ها کمک می کند. در اینجا آمار SDG سازمان ملل متحد را از وضعیت آب این حوضه مهم آبریز بررسی میکنیم. در شکل بالا وسعت این حوضه آبریز را در محدوده کشور مشاهده می کنید. داده های حاضر تا سال 2019 بروز شده اند. بنابراین حدودا تا سال 1399 را نمایش می دهند.

1- نمودار وضعیت منابع آب دائمی و فصلی

در نمودار بالا، ستون عمودی وسعت آب را نشان می دهد. مثلا وسعت دریاچه ها و... در این نمودار مقدار منابع آب دائمی (Permanent) و فصلی (Seasonal) طی زمان نشان داده شده است. این دو نمودار به ترتیب با رنگ های آبی پر رنگ و کم رنگ مشخص شده اند. می توانید ببینید که آب های دائمی در این محدوده اگرچه طی دوره های بلند مدت نوسان تکراری دارد اما کاهشی در آن مشاهده نمی گردد. همچنین آب های فصلی تنش بسیار شدید و تغییرات بزرگ را در مقدار خود نشان داده اند. آب های فصلی در اصل نواحی را مشخص می کند که دریاچه یا برکه قدیمی نیست و فقط در بخشی از سال دارای آب می شود. این شبیه به تالاب هایی هست که خشک شده اند، مناطق سیل گیری که اکنون فصلی شده اند؛ یا حتی زمین های کشاورزی غرق  آبی و... . این مناطق بشدت ناپایداری را نشان می دهند.

2- انتقال آب های دائمی

این نمودار گفته است که از کل مناطقی که در این حوضه همیشه آب دائمی در خود دارا بوده اند، 53 درصد بدون تغییر وضعیت مانده و همان آب را دارا هستند. اما 26/3 درصد آب های دائمی جدید بوجود آمده است؛ یعنی مناطقی که قبلا آب دائمی در آن نبود اما الان هست. تنها 2/5 درصد از نواحی که آب دائمی داشتند دیگر آب را دارا نیست. اما عدد بزرگ 18/1 درصد آب دائمی به آب فصلی تبدیل شده است. مثل دریاچه های قدیمی که حالا فقط بخشی از سال آب را داراست.

3- انتقال آب های فصلی

این نمودار نشان می دهد که 28/5 درصد از نواحی که در سال های قدیمی آب فصلی داشتند اکنون هم با همان شرایط هستند. اما در سال های جدید 62/3 درصد مناطق آبی فصلی به صورت جدید بوجود آمده است؛ و احتمالا این همان زمین های وسیع کشاورزی توسعه یافته در سال های اخیر است. نواحی که دیگر در بخشی از سال هم آب ندارند 5/3 درصد از وسعت کلی این نمودار را نشان می دهد. و فقط 3/9 درصد از زمین های فصلی به شکل دائمی در خود آبدار شده اند.

4- زمان بندی وجود آب های فصلی

این نمودار به ما می گوید آب های فصلی را می توان در سه دسته قرار داد، یکی آنهایی که در عرض 1 ماه غیب می شوند، دوم آنهایی که 2 تا 6 ماه وجود دارند و سوم آنهایی که 7 تا 11 ماه وجود دارند. در این نمودار هرچه دسته دوم بزرگتر باشد تنش شدید را بیشتر نشان می دهد. زیرا این حوضه ای است که آب های دائمی خود را به فصلی تبدیل کرده است. یعنی مثلا دریاچه ها و رودهای بزرگ به زمین های کشاورزی تبدیل شده است. اتفاقا دسته دوم بزرگترین دسته نیز می باشد. اما خطرناک آنکه در سال های متفاوت این آب های 2 تا 6 ماه مقدار بسیار متفاوتی دارند. این به آن معنی است که هرگاه بارش افزایش یافته است، کشاورزی نیز وسعت یافته.

5- مخازن و سدها

نمودار مقدار وسعت آب در مخازن و سدهای کنترل شده در این ناحیه نشان می دهد که در طول زمان وسعت آنها افزایش قابل توجهی یافته است. این همان آبی است که در پشت این سدهای عمق ذخیره شده و در فصل های کشاورزی به آب های فصلی 2 تا 6 ماهه تبدیل می شود. اکنون می توان انتظار داشت که با تنش در مقدار آب سد ها، بحران های اقتصادی و اجتمایی در این حوضه آبریز رخ دهد. زیرا آورد جریان در حساسیت بالایی از عرضه قرار گرفته است. احتمالا با تکمیل این نمودار برای سال 2020 و 2021 خواهید دید که وسعت آب در سد ها کاهش ناگهانی داشته اند.

نمودارهای زیر، خروجی محاسبات سنجنده ماهواره های ناسا می باشند که به ترتیب، مقدار دما و آب معادل ذخیره برف کشور را از ابتدای مهر ماه سال 1399 تا به میانه تیرماه 1400 نشان می دهد. همچنین در این نمودارها، همین آمار برای سال قبل را به رنگ آبی آورده ایم. ارقام و اعداد نشان می دهد که امسال در مقایسه با سال گذشته، ذخیره برف تقریبا در حدود یک ماه زودتر به حدود صفر رسیده است؛ درحالی که 18 درصد افت در کل ذخیره برفی نیز وجود داشته است. برای دما نیز 1/2 درجه افزایش را شاهد هستیم. آمار بارندگی نیز امسال در مقایسه با سال گذشته تا به این لحظه 37 درصد و نسبت به بلند مدت 52 درصد کاهش را در سرتاسر کشور نشان می دهد.

پویایی آب سطحی دائمی و فصلی

داده ها نشان دهنده کل تغییر در سطح آبهای سطحی دائمی و فصلی، اندازه گیری شده در مقایسه با یک دوره مرجع تاریخی است. تغییر یا افزایش arrow_drop_up یا کاهش arrow_drop_down است که در هر دو مقدار درصد و کیلومتر مربع نشان داده شده است. کل تغییر در سطح مساحت آبهای سطحی با مقایسه پنج سال اخیر داده ها در مقایسه با یک دوره مرجع پنج ساله (2000-2004) محاسبه می شود.

1.8 معرفی

طبق UNESCO-WMO (1992) موج سیل به عنوان "افزایش جریان به حداکثر تاج و رکود بعدی آن، ناشی از یک دوره بارش، ذوب برف، خرابی سد یا آزاد شدن نیروگاه برق آبی" تعریف شده است. در این فصل فقط موج های سیلاب ایجاد شده توسط دلایل طبیعی در روند مدل سازی آنها در نظر گرفته خواهد شد.

تالاب انزلی یا مرداب انزلی (به گیلکی: أنزٚلی سٚل) با مساحتی در حدود ۲۰ هزار هکتار در شمال ایران، واقع در استان گیلان قرار دارد. مرداب انزلی از جالب‌ترین و بزرگترین زیستگاه‌های طبیعی جانواران ایران محسوب می‌شود و هر ساله پذیرای تعداد زیادی از پرندگانی است که از سوی کشورهای همسایه شمالی به ایران می‌آیند. تالاب انزلی به دلیل موقعیت جغرافیایی از نظر میزان بالای رطوبت و آب با هیچ‌یک از تالاب‌های ایران قابل مقایسه نیست. تالاب انزلی چندین جزیره را در خود جای داده‌است.

CatchmentSIM یک پارامترساز توپوگرافی 3D-GIS و مدل آنالیز هیدرولوژیکی است. این مدل به طور خودکار مرزهای آبخیزداری و زیر آبگیری را مشخص می کند، پارامترهای ژئوفیزیکی را تعمیم می دهد و ابزارهای تجزیه و تحلیل عمیق را برای بررسی و مقایسه خواص هیدرولوژیکی زیرشاخه ها فراهم می کند.

ما خوشحالیم که از راه اندازی ماژول آنالایزر باران CatchmentSIM خبر بدیم. این ابزار همراهی کاملی با CatchmentSIM برای تهیه مدل های هیدرولوژیکی با درون یابی کامل مکانی بارشهای تاریخی است.

یکی از کارکردهای مفید WMS، نمایش هیدروگراف ها است. اما آیا می دانید WMS روش های زیادی برای نمایش هر هیدروگراف ارائه می دهد؟ با استفاده از گزینه های نمایش هیدروگراف به شما امکان می دهد نمایش هر هیدروگراف را تغییر دهید تا داده هیدروگراف بهتر نشان داده شود. برای سفارشی کردن صفحه نمایش هیدروگرافی WMS، بر روی هیدروگراف کلیک راست کرده و Display Options را انتخاب کنید. این پنجره گزینه هایی برای تغییر صفحه نمایش برای آن ایجاد می کند.

بارش‌های زمستان و بهاره کشور به ویژه در مناطق غربی به‌طور عمده ناشی از فعالیت مرکز کم فشار روی دریای مدیترانه و مرکز کم فشار سودانی می‌باشد. به‌طوری‌که با ورود سامانه‌های جوی از غرب کشور که از دریای مدیترانه و دریای سرخ رطوبت کسب کرده‌اند و برخورد آنها با رشته کوه‌های زاگرس و صعود توده‌های هوای مرطوب، سرد شده و باعث افزایش بارش می‌شود. در نتیجه بارندگی‌های خوبی را به‌ویژه در غرب کشور به‌وجود می‌آورند.