یک منبع مخزن محلی می‌تواند ورودی‌های ماهانه از پیش تعیین‌شده داشته باشد، رواناب را از حوضه‌های آبریز دریافت کند، سایت تقاضا و تصفیه خانه فاضلاب را بازگرداند، می‌تواند قابلیت ذخیره‌سازی بین ماه‌ها و قابلیت تولید برق آبی داشته باشد. برخلاف گره های مخزن رودخانه، آنها مستقل از هر سیستم رودخانه ای مدیریت می شوند.

WMS محصول قدرتمند شرکت Aquaveo نرم افزاری تخصصی در زمینه مدل‌سازی حوضه‌های آب‌خیز و منابع آب زیر زمینی بوده که توانسته است طیف کاملی از ابزارهای مدل‌سازی و تجزیه و تحلیل منابع آبی را برای تمامی فازهای هیدرولوژیکی و هیدرولیکی در یک محیط واحد ارائه دهد. این نرم افزار ابزارهای قدرتمندی برای مدل‌سازی فرایندهای خودکار شامل استخراج اتوماتیک حوزه آب‌خیز، محاسبه پارامترهای هندسی، محاسبه همپوشانی لایه‌ها در GIS، استخراج مقطع عرضی از داده‌های عوارض زمین و طراحی سیستم‌های لوله‌کشی مقابله با طوفان به مهندسین ارائه می‌کند.

معاون وزیر نیرو در امور آب و آبفا و مدیرعامل شرکت مدیریت منابع آب ایران از کاهش 30 درصدی منابع تجدیدپذیر آب در چهار دهه اخیر خبر داد و گفت: این در حالی است که جمعیت ایران نسبت به آن سال‌ها، حدود ۲.۵ برابر اضافه شده است. "قاسم تقی‌زاده خامسی" در دومین روز از هفته صرفه‌جویی در مصرف آب، در گفت‌وگو با برنامه چاپ اول شبکه خبر، اظهار کرد: منابع آب کشور باید بر اساس سند سازگاری با کم آبی که با همکاری همه بخش‌های مرتبط با آب از جمله کشاورزی، محیط زیست، صنعت و هواشناسی تهیه شده است، مدیریت شود.

مدیر دفتر برنامه‌ریزی و تلفیق ستاد احیای دریاچه ارومیه ضمن انتقاد از عملکرد وزارت نیرو درخصوص پرداخت حق‌آبه دریاچه ارومیه گفت: متاسفانه طی سال آبی ۱۴۰۰- ۱۳۹۹ دریچه سدها را به روی ارومیه بسته و اجازه نداده‌اند آبی به دریاچه برسد. مسعود تجریشی اظهار کرد: در حوضه‌های آبریزی مثل دریاچه ارومیه که دارای سد هستند، وزارت نیرو آب را پشت سدها نگه می‌دارد و بر اساس توافق‌های انجام شده در زمان مشخصی آب را به سمت دریاچه رها می‌کند اما متاسفانه طی امسال تمام سدها را بسته‌ و اجازه نداده‌اند که آب به دریاچه ارومیه برسد.

بیلان آب برگردان دو واژهٔ Water budget و Water balance است. بیلان آب بیانگر موجودی و تغییراتی است که در موجودی آب در یک محدودهٔ زمانی و مکانی بخصوص رخ می‌دهد. آب به دلیل حرکت در سه فاز جامد، مایع و گاز تحت انرژی‌های موجود در طبیعت، و همین‌طور تحولات مختلف طبیعی و انسانی، همواره در حال جابجایی است. اهمیت آب در حیات انسان و اکوسیستم‌ها موجب می‌شود تا مطالعه و ارزیابی وضعیت بیلان آب ضرورت یابد.

1.2 تعریف حوضه آبخیز

1.1.2 تعریف

حوضه آبخیز یک واحد جغرافیایی است که در آن می توان چرخه هیدرولوژیکی و اجزای آن را تحلیل کرد. این معادله در قالب معادله تعادل آب به یک منطقه جغرافیایی اعمال می شود، به منظور ایجاد ویژگی های اساسی هیدرولوژیکی منطقه. معمولاً یک حوضه آبخیز به عنوان منطقه ای تعریف می شود که بر اساس توپوگرافی، برای کمک به کل آبی که از سطح مقطع مشخص یک جریان عبور می کند، ایجاد می شود.

انیمیشن های مدل TUFLOW

انیمیشن های زیر مربوط به مطالعات انجام شده توسط BMT با استفاده از نرم افزار TUFLOW است. برای رفتن به انیمیشن، روی پیوندها کلیک کنید یا از طریق این صفحه به پایین پیمایش کنید. برای شروع یک انیمیشن، مکان نما را روی تصویر قرار دهید و یک کنترل پخش در گوشه پایین سمت چپ ظاهر می شود.

در این ویدیو اثر بارش بر روی یک حوضه آبریز که منجر به وقوع سیلاب از بین تمامی آبراهه های بزرگ و کوچک آن می شود را به صورت شیه سازی شده می بینید.

"مرزی شرق" و "دریاچه ارومیه"؛ پربارش‌ترین و کم‌بارش‌ترین حوضه‌های آبریز کشور

میزان بارندگی‌های کشور از ابتدای سال آبی جاری(ابتدای مهرماه) تا 19 خرداد به 305.4 میلی‌متر رسیده که این رقم در مقایسه با بارش‌های مدت مشابه سال گذشته کاهش 8 درصدی و در مقایسه با میانگین 51 ساله افزایش 30 درصدی داشته است.

به‌گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی وزارت نیرو (پاون)، از ابتدای مهر 98 تا روز دوشنبه 19 خرداد 99، میزان متوسط بارش‌ها در حوضه دریای خزر 427.3 میلی‌متر، خلیج فارس و دریای عمان 440.7 میلی‌متر، دریاچه ارومیه 344.5 میلی‌متر، فلات مرکزی 228.3 میلی‌متر، مرزی شرق 146.6 میلی‌متر و قره قوم 286.8 میلی‌متر بوده است که در مجموع نسبت به متوسط 331.9 میلی‌متری مدت مشابه سال گذشته در کل کشور کاهش نشان می‌دهد.

بر اساس این گزارش، میزان بارش‌ها از ابتدای سال آبی 98 تاکنون اگر چه نسبت به مدت مشابه گذشته 8 درصد کاهش نشان می‌دهد، اما نسبت به میانگین بارش 11 ساله(219.3 میلی‌متر)، 39 درصد و متوسط 51 ساله(235.8 میلی‌متر)، 30 درصد رشد دارد.

این گزارش حاکی است، بیشترین میزان کاهش بارش از ابتدای سال آبی جاری تاکنون با 29 درصد مربوط به حوضه دریاچه ارومیه و عمده افزایش بارش هم با 30 درصد رشد مربوط به حوضه مرزی شرق است.

حجم بارش‌ها در محدوده 335 میلی‌متر

حجم بارش‌های کشور با آغاز فصل گرما و در ماه‌های خرداد و تیرماه کمترین تغییر را از آغاز سال آبی داشته و طی یک ماه اخیر با حدود 2 میلیمتر افزایش به 335 میلی‌متر رسیده است.

بر اساس آمار بارندگی تجمعی حوضه‌های آبریز درجه‌ یک کشور، پس از چند ماه پربارش از ابتدای سال آبی (مهرماه 97) تا پایان اردیبهشت ماه، حجم بارش‌های کشور از ابتدای خردادماه به ضرباهنگ ثابتی رسیده و حتی بارش‌های شدید چند روز اخیر در استان‌های شمالی کشور نیز تاثیر چندانی در رقم بارش‌های کل کشور ایجاد نکرد.

حجم بارش‌های کشور از ابتدای سال آبی 98-97 (اول مهرماه) تا 24 خرداد 98 به 332.9 میلی‌متر رسید که در مقایسه با میانگین 11 ساله اخیر از 65 درصد افزایش برخوردار بوده است.

بر اساس آمار بارندگی تجمعی حوضه‌های آبریز درجه‌ یک کشور، میزان بارندگی‌ها طی مدت مشابه سال آبی 97-96 در این حوضه‌ها 166.1 میلی‌متر گزارش شده است.

بروز بارندگی‌های گسترده و اغلب پیش‌بینی‌نشده زمستان 97 و بهار 98 موجب شد که مناطق وسیعی دچار مشکل رواناب و سیل شوند اما برای رهایی از مشکلات به وجود آمده توسط سیلاب‌ها، به نظر می‌رسد که بایستی به روش‌های نوین روی آورد. پژوهشگران کشور این روش‌ها را مورد بررسی قرار داده‌اند.

حوضه‌های شهری همان حوضه آبریز طبیعی هستند که به‌مرور زمان پوشش طبیعی خود را ازدست‌داده و به سطوح نفوذناپذیر شهری تبدیل شده‌اند. با توجه به ساخت‌وساز روزافزون در شهرها و ایجاد کلان‌شهرها، سطوح نفوذناپذیر حوضه‌ها در حال گسترش بوده و شرایط هیدرولوژیکی آن‌ها در حال تغییر است. تأثیر چنین تغییراتی را در تغییر آبنمودهای

حجم بارش‌های فصل پاییز کشور از ابتدای سال آبی 98-97 (اول مهرماه) تاکنون به 193.3 میلی‌متر رسید که در مقایسه با میانگین 10 ساله اخیر از 134 میلی‌متر رشد برخوردار بوده است.

بر اساس آمار بارندگی تجمعی حوضه‌های آبریز درجه‌ یک کشور، میزان بارندگی‌ها طی مدت مشابه سال آبی 97-96 در این حوضه‌ها 88.4 میلی‌متر گزارش شده است.

این میزان بارش، از سال آبی گذشته 119 درصد بیشتر شده و نسبت به میانگین بلندمدت 50 ساله از 29 درصد و در مقایسه با میانگین 10 ساله اخیر از 44 درصد رشد برخوردار بوده است.

آمار بارندگی تجمعی حوضه‌های آبریز درجه یک کشور در فصل پاییز؛

حجم بارش‌های فصل پاییز کشور از ابتدای سال آبی 98-97 (اول مهرماه) تاکنون به 92.1 میلی‌متر رسید.

بر اساس آمار بارندگی تجمعی حوضه‌های آبریز درجه‌ یک کشور، میزان بارندگی‌ها طی مدت مشابه سال آبی 97-96 در این حوضه‌ها 29.4 میلی‌متر گزارش شده است.

حجم روان‌‌آب‌های سطحی در حوضه آبریز دریاچه ارومیه در دوماه ابتدای سال آبی جاری 11 درصد نسبت به سال گذشته افزایش یافته است.

بر اساس آخرین اطلاعات ثبت شده در ایستگاه‌های باران سنجی، شرکت مدیریت منابع آب ایران، از ابتدای مهرماه تا آبان ماه سالجاری، حجم روان آب‌های کشور به 3 میلیارد و 209 میلیون متر مکعب رسیده است.

این گزارش می‌افزاید، این حجم از روان آب در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته به میزان 3 میلیاردو 819 میلیون مترمکعب، 16 درصد کاهش داشته است.

نشست بررسی فرصت‌های همکاری ایران و اتحادیه اروپا در بخش آب کشور در وزارت نیرو برگزار شد.

"مارتا مورن آبات" مدیرکل دفتر سیاست گذاری و همکاری‌های دوجانبه در زمینه محیط زیست با همراهی مسئولان و مشاوران اتحادیه اروپا از هفته گذشته به میزبانی سازمان حفاظت محیط زیست در تهران حضور داشتند و دراین مدت، نشست ۴ روزه در خصوص مسائل و چالش‌های آب و محیط زیست در ابعاد مختلف برگزار شد که مسئولان و کارشناسان وزارت نیرو نیز در این نشست‌ها شرکت داشتند.

تغییر شرایط منابع آب در حوضه خزر

مدیرکل دفتر مدیریت منابع آب حوضه دریای خزر گفت:‌ در شرایطی که باید الگوهای کشت را تغییر و سطح زیرکشت را کاهش دهیم متاسفانه خلاف این مسئله عمل کرده و با به خطر انداختن پایداری حوضه‌ها مشکلات عمده‌ای را برای پایین دست ایجاد می‌کنیم.

مهندس "سیدمرتضی موسوی" در گفت‌وگو با پایگاه اطلاع‌رسانی وزارت نیرو به ارائه گزارشی از وضعیت سال آبی حوضه آبریز خزر پرداخت و افزود: این حوضه آبریز دارای زیر حوضه های مهمی از جمله ارس، سفیدرود، تالش، مرداب انزلی، هراز و قره سو، گرگان رود و اترک است که به عنوان یکی از 6 حوضه مهم آبی کشور به حساب می‌آید.