کمبود آب مساله امروز و دیروز فلات ایران نیست، مشکلی هزاران ساله است که البته نیاکان ما توانستهاند با خلاقیت از پس حل آن بر بیایند و نتیجه این تلاش، شگفتیای به نام «قنات» است. «کاریز، قنات یا کهریز» مجرای تونلی شکلی است که در زیر زمین کنده شده تا آب در آن جریان یابد. این مجرا در عمق زمین و برای ارتباط دادن رشته چاههایی که از «مادر چاه» سرچشمه میگیرد، حفر میشود و به منظور هدایت آب و مدیریت آب برای کشاورزی کار گرفته میشود. قناتها ممکن است تا رسیدن به سطح زمین هزارها متر طول داشته باشند و سرانجام آب این کاریزها به روی سطح زمین میآید که به این محل «دهانه کاریز، سر قنات، یا مظهر» میگویند. ایرانی ها را مخترع قنات میدانند، مخترع شیوهای که بهترین راه برای جمعآوری آبهای زیرزمینی است.
میگویند ایران بیش از 36 هزار رشته قنات فعال دارد و حالا 11 رشته از این قناتها جهانی شده و به فهرست میراث جهانی یونسکو راه یافته است. فهرستی موضوع آن حفظ آثار تاریخی، طبیعی و فرهنگی بشر است که اهمیت جهانی دارند و متعلق به همه انسان های زمین، فارغ از نژاد، مذهب و ملیت خاص هستند و حفاظت از این آثار پس از ثبت در عین باقی ماندن در حیطه حاکمیت کشور مربوطه، برعهده همه کشورهای عضو است.