فراداده شامل اطلاعاتی در مورد محتوا، قالب، کیفیت، دقت، در دسترس بودن، و دیگر ویژگی های یک پایگاه داده GIS است. فراداده می تواند کمکی برای دستیابی به پاسخ سوالات کاربران حول پایگاه داده سیستم اطلاعات جغرافیایی باشد، که برای آنها جهت تصمیم گیری از این نظر که کدام منبع برای نیازهایشان بهتر است مفید خواهد بود. کمیته فدرال اطلاعات جغرافیایی (FGDC) یک استاندارد را برای ذخیره سازی فراداده، به نام استاندارد علمی برای فراداده زمین-مکانی را توسعه داده است. این استاندارد به تشریح مقوله های مهم و آیتم داده های خاص برای فراداده می پردازد.
3. 3. مدل های داده سیستم اطلاعات جغرافیایی
3. 3. 1. نگاهی کلی
مدل داده به مجموعه ای از قوانین برای شناسایی و نماد گذاری ویژگی های جهان واقعی (اجزاء) و تبدیل آنها به اشیاء مکانیِ دیجیتالی و منطقی که شامل صفات و اشکال هندسی است، گفته می شود. توصیفات توسط سازه های موضوعی یا معنایی مشخص می شوند، در حالی که اشکال هندسی توسط ساختارهای هندسی-توپولوژیک، بیان می گردند.
شکل3-4 ژئوکدینگ آدرس در جدول اجازه می دهد تا مکان خود را بر روی نقشه بیابند.
دو نوع مختلف از داده ها وجود دارد: مکانی و صفاتی . داده های مکانی شامل مفاهیم فاصله ای اجزاء، از جمله طول و عرض سدها، ایستگاه های اندازه گیری، و غیره است. داده های مکانی اغلب به عنوان اشیائی مانند نقاط، خطوط و چند ضلعی، که به نمایندگی از انواع مختلف اجزاء موجودِ در جهان واقعی استفاده می شود، ارائه می گردند. به عنوان مثال، یک مکان با یک نقطه، یک مسیر جریان با یک خط (یا بردار) و مرز حوضه با یک چند ضلعی بیان می شود. داده های مکانی نیز ممکن است به عنوان فیلدها و یا تصاویر نشان داده شوند، مثلا مانند تصاویری که از ماهواره ممکن است به دست آمده باشد. توصیفات داده شامل دو نوع داده های عددی و نوع کاراکتری است که مشخص کننده منابع می باشند. داده های جغرافیایی توسط یک سری از توصیفات مقادیر وضعی مشخص می شوند که خود در انواع مکانی (فاصله ای)، گرافیکی، متنی، و ابعاد عددی تعریف می گردند (Worboys 1995). این موارد شامل شناسه، نام، ظرفیت های فیزیکی برای اجزاء سیستم منابع آب، مانند سدها و مخازن، خطوط لوله، حوضه زهکشی، پمپ و توربین است. داده های سری زمانی جریان رودخانه ها، مخازن آزاد شده، نرخ پمپاژ، و دیگر متغیرهای زمانی نیز در پایگاه داده توصیفات اداره می شوند.
شکل 3-5 مدل داده های رستری و برداری؛ مدل داده های رستری توسط نقطه، خط و ناحیه هایی به عنوان مجموعه ای از سلول های با مقادیر معین نشان داده شده است.
3. 3. 2. بردارها و رسترها
دو نوع عمده از مدل های داده هندسی، رستر ها و بردار ها می باشند. همانگونه که در شکل 3-5 نشان داده شده است، این دسته بندی ها گاهی به چگونگی برداشت مردم نسبت به اشیاء (اجزاء) باز می گردد، که به چه صورت آنها جهان (فیلد) را مشاهده می کنند. اولین مدل شناخته شده داده ها، مدل رستر یا فیلد است. که اغلب با یک شبکه تعریف شده ی پیکسلی از (X , Y) مقادیر داده ها (به عنوان مثال، عناصر تصویر) مشخص می شود. یک شبکه منظم معمولا تحت عنوان ساختار رستری داده شناخته می شود. مدل فیلد معمولا برای نشان دادن متغیرهایی که به شکل پیوسته در بیش از یک منطقه وجود دارند، مانند دما، بارش و یا ارتفاع بکار می روند. در یک رستر، مختصات (i,j) و مقادیر توصیفی یک نقطه توسط یک نقطه مشخص دیگر حاصل می شود. همچنین یک خط توسط یک خط با یک سری از مختصات های و توصیفات معین و یک منطقه رستری توسط گروهی از مختصات ها و توصیفات دیگر بدست می آید.
یک ساختار داده برداری ناحیه ها را به پلیگون ها ، خطوط را به پلی لاین ها ، و نقاط را به نقاط نگاشت می کند (شکل 3-6). مدل داده های برداری برای نشان دادن اجزاء مکانی موجود، مانند رود ها و شبکه امکانات و لوله ها (مانند شیرهای آتش نشانی) استفاده می شوند. که البته این اطلاعات اغلب از نقشه برداری زمین و طراحی های CAD (طراحی کامپیوتری) و همچنین تبدیل داده های تصاویر از طریق پردازش گرفته شده است. یکی از ویژگی های کلیدی مدل داده های برداری این است که روابط توپولوژی بین اجزاء در آن ایجاد شده است. توپولوژی به روابط و یا ارتباطات بین اجزاء مکانی اشاره دارد. هندسه یک نقطه با دو بعد از مختصات آن (x,y) ایجاد می گردد، در حالی که خطوط، رشته ها، و ناحیه ها توسط یکسری از مختصات های نقطه ای بدست می آیند.
شکل 3-6 توپولوژی وکتور.
گره: تقاطع بیش از دو خط یا رشته، و یا نقطه شروع و پایان یک قوس با تعدادی گره.
کمان: یک خط یا یک رشته با یک عدد کمان، شروع و پایان تعدادی گره، یا همسایگی چپ و راست پلیگون ها.
پلیگون: منطقه ای با تعدادی چند ضلعی، و یا مجموعه ای از کمان ها که یک منطقه را با یک جهت ایجاد کرده (به عنوان مثال، جهت مثبت حرکت عقربه های ساعت)
جدول 3-1 ساختار برداری در مقابل ساختار داده رستری.
یک پایگاه داده برداری باید پیش از استفاده مطمئن در جستارهای مکانی، و یا پشتیبانی از مدل سازی، توپولوژیک شوند. مدل داده های برداری معمولا در پروژه های مدل سازی پیچیده به این دلیل که اشیاء را می توان به شیوه ای منطقی اصلاح کرد، ترجیح داده می شوند. برای مثال در یک شبکه رودخانه ای می توان جستجویی به سمت ابتدا و یا به سمت انتها کرد.
ترجمه از: بهزاد سرهادی
سلام دسستون درد نکنه از بابت ترجمه و قرار دادن کتاب. ولی این نوع روش ارائه اطلاعات و اشتراک آن با سایرین روش مناسبی نیست. در مرجله اول فقط 4 فصل هست فصلهای 5 تا 12 ؟؟؟؟ بعد دوباره در جای دیگری لینک فصلهای 13 به بعد رو گذاشتین که کاربر باید اطلاعات کامل کتاب رو دربیاره تا ببینه چند فصله و شما چند تاش رو قرار دادین و هر فصل رو در کجای وبلاگتون گذاشتین. که برای دانلود یک کتاب کلی باید وقت گذاشت. برای ارتقاء سطح کیفی وبلاگتون مطالب رو دسته بندی کنید و در یک قسمت قرار دهید نه بصورت پراکنده. این نوع کد امنیتی رو هم لطفا اصلاح کنید صد رحمت به کد امنیتی ناسا.
با سلام