تماس با ما
گروه تلگرام ما
هشدارهای ما
آمار و اطلاعات
پروژه
دسته بندی کلی انواع عدم قطعیت در منابع آب
دسته بندی کلی انواع عدم قطعیت.
کلیات عدم قطعیت در منابع آب
پیامد ها یا پدیده هایی که پیش بینی دقیق آن ها ممکن نیست، وقایع ریسکی یا وقایع غیر قطعی نامیده می شوند. عبارت ریسک اغلب برای توصیف شرایطی به کار می رود که برای تعریف درست نمایی پدیده ها یا پیامد های مختلف، مقدار احتمالات در دسترس باشند. اگر احتمالا پدیده ها یا پیامد های مختلف قابل کمی کردن نباشند یا پدیده های پیش بینی پذیر نباشند، به آن ها غیر قطعی می گویند. عدم قطعیت در اطلاعات، امری ذاتی در فعالیت های برنامه ریزی مربوط به آینده است. این امر از اطلاعات ناکافی و فرضیه های نادرست و همچنین از تغییر پذیری فرآیند های طبیعی طی زمان و مکان ناشی می شود. مدیران آب اغلب نیاز دارند عدم قطعیت و تغییرات در مقادیر شاخص کارایی سامانه را به دلیل هر تغییری در داده های ورودی و مقادیر پارامتر های ممکن که پیش بینی شده اند، تعیین کنند. آن ها باید این سطح عدم قطعیت را برای توسعه کاربردی طرح های مهندسی تعدیل کنند.
بررسی نحوه انتقال عدم قطعیت های ورودی ها و پارامتر های مدل به عدم قطعیت های خروجی مدل بسیار ارزشمند است؛ بخصوص زمانی که شرایط واقعی حاکم بر سامانه مورد مدل سازی با آنچه توسط مدل سازی تعریف می شود، تفاوت داشته باشد. داده های ثبت شده تاریخی از سامانه معمولا به عنوان اساس ورودی های مدل، مورد استفاده قرار می گیرند. در حالی که شرایط آینده به دلایل مختلف ممکن است تغییر کند. عدم قطعیت ها در جنبه های مختلفی از تحلیل شامل جانمایی، طراحی و بهره برداری سامانه های منابع آب به صورت های متفاوتی، از جمله انواع ماهیت‌های هیدرولوژیکی، هیدرولیکی، هیدرومتئورولوژیکی، ژئوتکنیکی، ژئولوژیکی، ساختاری، زیست محیطی و اقتصادی-اجتمایی وارد می شوند. آنچه بیشتر مورد توجه مدیران منابع آب قرار می گیرد، عدم قطعیت های هیدرولیکی و هیدرولوژیکی است. عدم قطعیت ها عموما ناشی از درک ناقص ما نسبت به فرآیند ها و پدیده های موجود در مسأله مورد بررسی یا ناآگاهی کامل از چگونگی تعیین مقادیر پارامتر ها برای فرآیند های ناشناخته است.
هدف اصلی تحلیل عدم قطعیت، تعیین خصوصیات آماری یک مدل به عنوان تابعی از پارامتر های ورودی احتمالاتی است. تحلیل عدم قطعیت تلاش می کند که یک ساختار اصولی برای شناسایی عدم قطعیت مربوط به خروجی مدل را فراهم کند. علاوه بر آن، تحلیل عدم قطعیت بینش طراحان در خصوص سهم هر یک از پارامتر های ورودی احتمالاتی در عدم قطعیت کلی خروجی مدل را مشخص می کند. این آگاهی برای شناسایی پارامتر های مهمی که به توجه و تمرکز بیشتری در تحلیل، طراحی و بهره برداری سامانه های منابع آب نیاز دارند، ارزیابی بهتر مقادیر آن ها و در نتیجه کاهش عدم قطعیت کلی خروجی ها ضروری است.
خطا های تقریب های بکار رفته در اندازه گیری داده های ورودی، مقادیر پارامترها، ساختار مدل و الگوریتم حل مدل، همگی منابع عدم قطعیت هستند. با وجود راه های بسیار زیاد به منظور کمی -کردن و کاهش این خطا ها در تقریب مقادیر غیر قطعی موجود در هر سامانه منابع آب، حذف عدم قطعیت ها غیر ممکن است و تصمیمات مدیریتی سامانه همچنان باید برای شرایط ریسکی و غیر قطعی آینده به روز شوند. این تصمیمات می توانند بر اساس داده ها و دانش جدید حاصل از پایش و مدیریت انطباقی سامانه اصلاح و تکمیل شوند.
دسته بندی انواع عدم قطعیت در منابع آب
با توجه به منابع مختلف عدم قطعیت موجود در سامانه های منابع آب در خصوصیات مختلف عدم قطعیت ها، می توان دسته بندی های متفاوتی را برای آن ها در نظر گرفت. در اینجا سه نوع دسته-بندی معمول ارائه شده است. می توان عدم قطعیت را بر اساس منابع خاص آن، همانند زیر دسته بندی کرد:
• عدم قطعیت اطلاعاتی
- بی دقتی در اندازه گیری در تعیین مقادیر متغیر ها یا پارامتر های ورودی سامانه؛
- بی دقتی در تشخیص شرایط اولیه و مرزی که بر مقادیر متغیر های خروجی سامانه اثر می-گذارند؛
- بی دقتی در اندازه گیری مقادیر متغیر های خروجی سامانه؛
• عدم قطعیت های مدل
- ساختار غیر قطعی مدل و مقادیر پارامتر های غیر قطعی مدل؛
- تغییر پذیری مقادیر ورودی و خروجی در منطقه ای کوچکتر از مقیاس مکانی مدل؛
- تغییر پذیری مقادیر ورودی و خروجی در یک زمانی کوتاه تر از مقیاس زمانی مدل؛
- خطا های موجود در مورد مدل هایی با مقیاس های زمانی و مکانی مختلف.
• خطا ها و تقریب های عددی
- خطا های موجود در الگوریتم حل مدل.
شناسه تلگرام مدیر سایت: SubBasin@
نشانی ایمیل: behzadsarhadi@gmail.com
(سوالات تخصصی را در گروه تلگرام ارسال کنید)
_______________________________________________________
در منابع آب
نظرات (۰)