سیل ویرانگر تابستان امسال در سراسر پاکستان منجر به کشته شدن بیش از 1400 نفر و زیر آب رفتن یک سوم کشور شده است. این سؤال را ایجاد می کند: کدام کشورها و جمعیت آنها در سراسر جهان در برابر خطر سیل آسیب پذیرتر هستند؟ این نقشه گرافیکی با استفاده از داده‌های یک مطالعه اخیر منتشر شده در نیچر، خطر سیل در سراسر جهان را ترسیم می‌کند و 1.81 میلیارد نفر را که مستقیماً در معرض سیل‌های 1 در 100 سال قرار دارند، نشان می‌دهد. این روش خطرات احتمالی ناشی از سیل داخلی و ساحلی را در نظر می گیرد.

سرمایه گذاری ناکافی عمومی و شهرداری یک چالش اساسی برای مدیریت طولانی مدت زیرساخت های آب شهری است. در آلمان، طی دهه گذشته، سرمایه گذاری سالانه برای بازسازی فاضلاب تقریباً 4 میلیارد یورو بوده است. با این حال، طبق موسسه امور شهری آلمان، سرمایه گذاری مورد نیاز بیش از 7 میلیارد یورو تخمین زده شده است که نشان دهنده کسری سرمایه حداقل 3 میلیارد یورو است.

سازمان هواشناسی با صدور هشداری قرمز از تشدید و تقویت فعالیت سامانه بارشی در برخی نقاط کشور خبر داده و توصیه کرده است که تمهیدات لازم برای جلوگیری از خسارات اتخاذ شود. در هشدار قرمز رنگ سازمان هواشناسی آمده است که بارش شدید باران همراه با رعد و برق و وزش باد شدید طی فردا و پس‌فردا (۱۶ و ۱۷ آذر) در نیمه شمالی بوشهر، نیمه شمالی و غربی فارس و نیمه شمالی کرمان دور از انتظار نیست همچنین در مناطق سردسیر و مرتفع این مناطق بارش برف پیش‌بینی می‌شود.

بزرگترین خطرات سونامی ساحل ویکتوریا ناشی از زمین لرزه در سواحل نیوزیلند یا رانش زمین در فلات قاره استرالیا در دریای تاسمان است. اگر توپوگرافی مسطح باشد و از سطح دریا خیلی بالا نباشد و موج سونامی زیاد باشد، سونامی می تواند به چندین کیلومتر زمین برسد.

سیستم هشدار تسونامی استرالیا توسط دولت فدرال ایجاد شده است تا استرالیایی ها را از نزدیک شدن به سونامی هشدار دهد. این سیستم به سیستم سونامی اقیانوس آرام متصل است که سونامی را در حوادث و سونامی در اقیانوس آرام تولید می کند.

کشورهای در حال توسعه با رشد شهرهای به اصطلاح بی قاعده رنج می برند. کمبود زیرساخت های اساسی و مدیریت ناکافی رشد شهری منجر به بروز مشکلات سیلاب شهری می شود. مفهوم خطر ترکیبی از احتمال وقوع خطر با عواقب وارده به یک سیستم است. بنابراین، چندین امکان اقدام در کاهش خطر سیل وجود دارد: کاهش خطر و / یا آسیب پذیری سیستم. در این زمینه، هر دو اقدامات ساختاری و اقدامات غیر ساختاری ممکن است مورد استفاده قرار گیرند. اقدامات ساختاری سنتی غالباً با کانال کشی رودخانه ها، دایک ها و سدها همراه است. در دهه های گذشته، مفاهیم سیستم های زهکشی پایدار بوجود آمده اند که تمایل دارند رواناب منابع را کنترل کنند. اقدامات ذخیره سازی و نفوذ برای کاهش تأثیر روند شهرنشینی بر چرخه هیدرولوژیکی برنامه ریزی شده است. نقشه برداری از سیل، تنظیم کاربری اراضی و سازه های ضد سیل در این زمینه به عنوان اقدامات غیر ساختاری ظاهر می شود.

داده ها و اطلاعات صحیح از یک منطقه یکی از عوامل تعیین کننده در صحت مدل سازی ها و تهیه نقشه ها ی سیلاب است. از این رو، کمبود اطلاعات لازم که عموما به صورت کمبود اطلاعات پارامترهای مطرح در تعیین خطرپذیر ی، دقت پایین مدل سازی ها و نقشه های موجود، عدم وجود اطلاعات از مناطق ویژه (مناطق نظامی، مرزهای بین المللی و سایر موارد) و دیجیتالی نبودن اطلاعات می باشد، از جمله عواملی است که می تواند تهیه نقشه های خطر سیلاب را با مشکل مواجه کند.

مفهوم خطرپذیری

خطرپذیری ترکیبی از احتمال وقوع سیلاب و پتانسیل بروز خسارت می باشد. احتمال وقوع سیل در مفهومی به نام تعریف می شود. در حقیقت خطرپذیر ی « آسیب پذیری » و « در معرض بودن » و پتانسیل بروز خسارت در مفاهیم « خطر » ترکیب سه مفهوم خطر، آسیب پذیری و در معرض خطر بودن می باشد. این سه مفهوم در مثل ث خطرپذیر ی شکل نشان داده شده است.

مولفه های جریان مانند پهنه پخش سیلاب، عمق و سرعت جریان به تنهایی تعیین کننده میزان خطرات تهدیدکننده سیلاب در سیلاب دشت نمی باشد، بلکه ترکیبی از پارامترهای جریان، عامل اصلی بروز خسارت ناشی از سیل است. لذا به منظور تعیین میزان تهدید سیل باید حدی از عوامل جریان مانند پهنه سیل گیر، عمق و سرعت جریان، سرعت پخش سیل و یا ترکیبی از آن ها را که می تواند آسیب ایجاد کند، به عنوان معیاری برای میزان خطرات سیل در نظر گرفت و بر آن اساس ناحیه بندی خطر را انجام داد. 

نقشه های عمق سیلاب (سطح تراز آب) یکی از ابزارهای پرکاربرد در تعیین میزان خطرات سیلاب و بیانگر میزان عمق جریان سیلاب در هر موقعیت از منطقه تحت تاثیر سیلاب است. عمق جریان سیلاب می تواند بر اساس مدل سازی (یک بعدی یا دو بعدی) رودخانه، تحلیل های آماری و یا داده های مشاهداتی پس از وقوع سیلاب در منطقه تعیین گردد. این نقشه ها یکی از اطلاعات پایه به منظور تهیه نقشه های خطر و خطرپذیری سیلاب محسوب می شوند و در مدیریت سیلاب و برنامه ریزی های شهری و برون شهری به کار می روند.

نمونه ای از یک نقشه پهنه سیلابی با دوره بازگشت های مختلف

نقشه پهنه سیل

نقشه های پهنه سیل اولین، ساده ترین و کم هزینه ترین نقشه هایی می باشند که به منظور تعیین میزان خطرات سیل تهیه می شوند. نقشه های پهنه سیل برای سیلاب های با دوره بازگشت های مختلف در یک منطقه ارائه می شوند. این نقشه ها باید گویای این مطلب باشند که چه جاهایی در منطقه از جمله راه ها ، راه آهن، واحدهای مسکونی، صنعتی، اراضی کشاورزی و سایر کاربری ها در هنگام وقوع سیل غرقاب خواهند شد. پهنه سیل گیر سیلاب دشت ها عموما با در نظر گرفتن اثر سازه های کنترل سیلاب مانند خاکریزها، آبشکن ها (اپی ها) و سایر موارد ارائه می شوند ولی می توانند در صورت فرض شکست سازه های سیل بند در نقاط بحرانی نیز تهیه شوند. این نقشه ها یکی از اطلاعات پایه به منظور تهیه نقشه های خطر و خطرپذیری سیلاب محسوب می شوند.

به طورکلی نقشه های سیلاب به دو دسته نقشه های خطر سیلاب و نقشه های خطرپذیری سیلاب طبقه بندی می شوند . نقشه های خطر سیلاب نقشه هایی است که در آن ها مشخصات مربوط به سیل که معرف میزان خطر سیل هستند، ارائه می شوند و ناحیه بندی میزان خطر در سیلاب دشت صرفا بر اساس مشخصات هیدرولیکی سیل تعیین می شود و نقش عواملی مانند کاربری اراضی و شرایط اقتصادی و اجتماعی در آن ها لحاظ نمی گردد. اما در تهیه نقشه ها ی خطرپذیر ی سیلاب تاثیر عوامل کاربری اراضی در سیلاب دشت، شرایط اقتصادی و اجتماعی و میزان آسیب پذیر بودن منطقه در برابر وقوع سیل نیز در نظر گرفته می شود.

جاری شدن سیل در جهان با سرعت شهرنشینی با تأثیرات نامتناسب بر فقیرترین و آسیب پذیرترین شهرها، باعث ایجاد ویرانی در جهان شده است. استراتژی های سازگاری مؤثر مورد نیاز است، که زیرساخت های محافظت در برابر سیل، راه حل های مبتنی بر طبیعت و برنامه های تأمین منابع مالی را برای مدیریت سیل ها و بافر کردن تأثیرات اقتصادی آنها را در نظر گیرد.

ضرر و زیان جهانی ناشی از فاجعه جهانی در سال 2017 از 300 میلیارد دلار آمریکا فراتر رفته است، که این سال پرهزینه ترین سال را به ثبت رساند و روند صعودی بلند مدت را ادامه می دهد. برای اولین بار در تاریخ، بیش از نیمی از جمعیت جهان اکنون در شهرهایی زندگی می کنند که بسیاری از آنها در رودخانه ها، در امتداد سواحل یا هر دو واقع شده اند. یک مطالعه جدید نشان می دهد که کل منطقه شهری در معرض طغیان در اروپا طی 150 سال گذشته 1000 درصد افزایش یافته است. در مقیاس جهانی، روند شهرنشینی در منطقه سیل به همین ترتیب شیب دار بوده و همچنان صعود می کند، به ویژه در آفریقا و آسیا. این نه تنها بدان معنی است که هرچه بیشتر دارایی های انسانی در راه سیلاب قرار دارد، بلکه شهرنشینی با افزایش سطوح غیر قابل نفوذ و عدم وجود زهکشی طبیعی، مسایل سیل دیگری را ایجاد می کند که قبلاً وجود نداشت.

خطر وقوع سیل در دورود جدی است

سرپرست فرمانداری دورود گفت: مردم در تخلیه مناطق در معرض خطر سیل همکاری کنند.

فریبا بهاری در گفت‌وگو با ایسنا، با اشاره به اینکه خطر وقوع سیل در دورود جدی است، بیان کرد: اطلاع‌رسانی گسترده‌ای در سطح شهر و روستاها انجام شده است.

وی ادامه داد: از طریق کمیته اطلاع‌رسانی، بلندگو و فضای مجازی حتی بخش خبر و آتش‌نشانی اطلاع رسانی به ۱۵ منطقه از سطح شهر که در مجاورت رودخانه هستند انجام دادیم.

بهاری افزود: در روستا از طریق بخشداران و دهیاران و پیامک، اطلاع‌رسانی به سرپرست خانوارهای روستاها انجام شده است.

نمودار نشان دهنده دو مدل است که یک سطح پایین API ارائه می دهند.

معرفی

OpenStreams بلوک های ساختمانی را ایجاد می کند که مدل های هیدرولوژیکی یکپارچه را تشکیل می دهند. این بلوک ها می توانند مدل های کامل باشند، که قطعاتی از مدل هایی هستند که می توانند برای ساخت مدل های دیگر استفاده شوند. هدف این است که یک چارچوب کامل برای ساخت و اتصال مدل ها باشد، وظیفه به لایه ها (مانند OpenMI) منتهی می شود که می تواند در بالای جزء یا مجموعه اجزا تشکیل شده باشد.

علت اهمیت مانیتورینگ سیل

در حالی که برخی مناطق به جاری شدن سیل از دیگر نواحی در معرض ابتلا بیشتری هستند، استقرار سیستم های هشدار سیل در نزدیکی هر آبراهه بزرگ و یا ساختار آبی، اطلاعات حیاتی که می تواند از اموال محافظت کرده و منجر به نجات جان انسان ها شود را فراهم می کند. البته، روش هشدار سیل به عنوان موثر ترین راه، فراتر از نصب و راه اندازی سنجه ها و تجهیزات اندازه گیری از دور بوده، و در همین مورد شامل گسترش و استخدام کارکنان واجد شرایط، روش های دقیق طراحی شده برای ارائه اولین هشدار شامل مواردی نظیر اینکه آیا یک سیل باید انتظار رود؟ چه هنگامی آن سیل رخ می دهد؟ و شدت آن چگونه خواهد بود؟... است. این راهنما آموزش های مهمی را به افراد، جوامع و سازمان های علاقه مند به ایجاد و راه اندازی سیستم های هشدار سیل ارائه می دهد.

پیش‌بینی وقوع سیل در 8 استان کشور/ احتمال شدیدترین سیلاب‌ها در استان‌های فارس، بوشهر و کهگیلویه و بویراحمد

ستاد ملی فرماندهی و پشتیبانی مدیریت سیلاب شرکت مدیریت منابع آب ایران برای 8 استان کشور از فردا دوشنبه تا جمعه پیش‌بینی وقوع سیل کرده است.

نشست این ستاد عصر دیروز با حضور مهندس محمد حاج رسولی‌ها مدیر عامل شرکت مدیریت منابع آب ایران و رئیس ستاد ملی با حضور تمامی اعضا شامل شرکت مدیریت منابع آب ایران، شرکت مهندسی آبفای کشور شرکت توسعه منابع آب و نیروی ایران، پژهشکده هواشناسی و موسسه تحقیقات آب تشکیل جلسه داد.