هوش مصنوعی (AI) در حال تبدیل شدن به ابزاری قدرتمند برای مدیریت منابع آب در سراسر جهان است. با تجزیه و تحلیل مجموعه داده‌های عظیم از منابع مختلف، مانند داده‌های حسگر، تصاویر ماهواره‌ای و پیش‌بینی‌های آب و هوایی، AI می‌تواند به ما در درک بهتر چرخه آب، پیش‌بینی تقاضا و مصرف آب، شناسایی نشت‌ها و اتلاف، و بهینه‌سازی سیستم‌های توزیع آب کمک کند.

آمار سدهای کشور هر روز عددی کمتری را نسبت به سال قبل نشان می‌دهند و عمق بی آبی بیشتر و بیشتر می‌شود، موضوعی که به گفته کارشناسان اگر راه حلی برای آن در نظر گرفته نشود، در آینده ای نه چندان دور دچار بحران های بزرگی خواهیم شد. به گزارش ایسنا، آخرین آمار از وضعیت سدهای کشور، گویای این است که با سپری شدن ۱۰۸ روز از سال آبی، تا ۱۸ دی‌ماه (سال آبی ۱۴۰۱-۱۴۰۰) میزان کل حجم آب در مخازن سدهای کشور حدود ۱۹.۳۸ میلیارد متر مکعب است که نسبت به مدت مشابه سال آبی گذشته ۲۸ درصد کاهش نشان می‌دهد.

در شرایطی که کشور ما در وضعیت تنش آبی قرار دارد و محیط زیست با پرداخت نشدن حق‌آبه‌اش دست و پنجه نرم می‌کند، قطره قطره آب موجود در این سرزمین اهمیتی صدچندان دارد. یکی از مواردی که مصرف آب در آن مقدار قابل توجهی دارد، آب مجازی است. یک عضو هیئت مدیره انجمن آب و خاک پایدار ایرانیان بر اهمیت توجه به این موضوع تاکید می‌کند.

چندی پیش مدیر عامل شرکت آب و فاضلاب کشور در مورد احتمال قطعی آب در ۱۰۱ شهر قرمز خبر داد که طبق گفته کارشناسان با روند فعلی مدیریت قطعی آب چندان دور از ذهن نیست. براساس پیش بینی صورت گرفته تعداد شهرهای دارای تنش آبی امسال نسبت به سال گذشته که وضعیت بارش مناسب بود، افزایش یافته و به بیش از ۲۱۰ شهر رسیده است که از این تعداد ۱۰۰ شهر در وضعیت قرمز هستند و بیش از ۲۰ درصد کمبود دارند که همین مساله آژیر خطر تامین آب را نیز به صدا درآورده است.

با روشن‌ شدن کولرهای آبی طی روزهای اخیر به‌طور متوسط ۲۰۰ لیتر آب در شبانه‌روز بر مصرف هر خانوار افزوده می‌شود. این میزان از استاندارد مصرف روزانه یک فرد ایرانی بیش‌تر است؛ بنابراین می‌توان فرض کرد که هر خانوار در صورتی‌که از یک کولر آبی استفاده کند گویی یک نفر به سرانه مصرف افراد افزوده شده است.

رویداد "ایده‌شو کشاورزی مدرن و کاهش مصرف آب" در حوضه آبریز دریاچه ارومیه با هدف مدیریت مصرف آب در حوضه آبریز دریاچه ارومیه از سوی مرکز رشد، گروه پژوهشی متابولیتهای ثانویه و گروه مدیریت کسب و کار معاونت پژوهشی واحد جهاد دانشگاهی آذربایجان غربی برگزار می‌شود.

دکتر عاقلی، رئیس مرکز رشد واحدهای فناور  جهاد دانشگاهی ارومیه با اعلام این خبر اظهار کرد: این طرح در راستای اجرای مصوبه تدوین و پیاده سازی برنامه جامع آموزش، اطلاع رسانی، آگاه سازی و جلب مشارکت عمومی و جوامع محلی در راستای تبین پیامدهای وضع موجود و اهمیت دریاچه ارومیه با مشارکت استانداری آذربایجان غربی در راستای اهداف برنامه توسعه مرکز رشد از ۱۷ مهرماه ۹۸ در سالن اجتماعات مجتمع پژوهش و فناوری جهاد دانشگاهی برگزار می‌شود.

آب زیرزمینی در بسیاری از کشورها منبع مهم تأمین آب نیازهای کشاورزی و شهری به شمار می‌آید. متأسفانه بهره‌برداری از منابع آب زیرزمینی غالباً بدون پایش و فارغ از مقررات کافی صورت می‌گیرد. برداشت بی‌رویه آب زیرزمینی، پیامدهای منفی مانند کاهش آبدهی چاه‌ها، نشست زمین و ... و کاهش موجودی آب برای جمعیت رو به رشد خواهد داشت. پرداختن به این چالش‌ها به شیوه‌ای کارآمد، پرسش کلیدی برای سیاست‌گذارانی است که نگرانی فزاینده‌ای درباره امنیت غذایی و پایداری منابع آب دارند.

معرفی صرفه‌جوترین ارگان استان تهران

مدیرکل دفتر مدیریت مصرف و ارتقای بهره‌وری آب و آبفای وزارت نیرو، فهرست استان‌ها، شرکت‌ها و ارگان‌های پیشتاز در کاهش مصرف آب را اعلام کرد.

"بنفشه زهرایی" افزود: مقایسه آمار مصرف آب ساختمان‌های دولتی در استان‌های مختلف طی تابستان 96 و 97 نشان می‌دهد که در استان‌های البرز، همدان و چهارمحال و بختیاری، بیشترین میزان صرفه‌جویی در مصرف آب به ترتیب به میزان 70، 53 و 39 درصد صورت گرفته است.

کاهش منابع آب سطحی و زیر زمینی حوضه آبریز هلیل رود و تالاب جازموریان در سال‌های گذشته تأثیر بسزایی بر افزایش مشکلات اقتصادی مردم و ناتوانی آنان در تأمین معاش خود داشته و از جمله شهرستان‌هایی که در این مسیر با تنش و بحران رو به رو شد باید به شهرستان قلعه گنج واقع در جنوبی ترین بخش استان کرمان اشاره کرد.

تالاب جازموریان در جنوب استان کرمان، از جمله تالاب هایی است که در دهه‌های گذشته به علت کاهش شدید منابع آب و عدم تأمین حقابه، به مرز خشکی کامل رسید این در حالیست که بر اساس آمار موجود در حاشیه این تالاب بیش از ۱۲ هزار چاه آب غیر مجاز فعال است؛ چاه های غیر مجازی که نزدیک به ۳۰۰۰ مورد آن در شهرستان قلعه گنج فعال است و حالا امیدها برای پایان کار آنها بالا گرفته است.

در تونس، 26 شرکت در زمینه مواد غذایی، چرمی، نساجی، شیمیایی و مکانیکی در برنامه UNIDO انتقال تکنولوژی محیط زیست برای دریای مدیترانه (MED TEST II) شرکت کرده اند. در سطح جهانی، صنعت 22 درصد از کل مصرف آب را بر عهده دارد. انتظار می رود که تقاضا از سوی کشورهای صنعتی بیشتر شود.

به منظور حفاظت از منابع آب برای نسل های آینده، یونیدو برای کمک به کشورهای در حال توسعه با انتقال بهترین فن آوری های موجود و شیوه های زیست محیطی برای بهبود مدیریت و بهره وری مدیریت آب صنعتی تلاش می کند.

فناوری آبیاری خودکار مزارع

معاون ایجاد و توسعه واحدهای فناور پارک علم و فناوری خراسان رضوی گفت: با توجه به کمبود و شوری آب در استان، نیازمند ورود جدی اساتید و دانشجویان به تولید فناوری‌های آب هستیم. دکتر رضا قنبری امروز ۱۴ شهریورماه در دومین نشست خبری جشنواره فناوری‌های آب که در دانشگاه فردوسی مشهد برگزار شد، تصریح کرد: آب گناباد به شدت شور شده است و ما خواهشمندیم که اساتید و دانشجویان توانمند استان بتوانند با همکاری پارک علم و فناوری و سایر مراکز رشد به تولیدات فناورانه که نیازهای جامعه را برآورده کند، کمک کنند.

نتایج یک پژوهشی در انگلستان و ولز نشان می‌دهد سه پنجم مردم برای دسترسی به شیوه درست مصرف آب، عمدتاً به کمپین‌ها و تبلیغاتی که بانی آن‌ها «شرکت‌های آب» بوده، مراجعه کرده‌اند، این در حالی است که این عدد برای کمپین‌ها و تبلیغاتی رسانه‌ها حدود یک درصد است.

نتایج تحقیقی در انگلستان و ولز با موضوع بررسی «نگرش‌ها نسبت به آب شیر و شیوه استفاده درست از آب» در بازه زمانی 11 ژانویه تا 8 فوریه 2016 با نمونه ای بالغ بر 4000 نفر نشان می‌دهد که 38 درصد پاسخگویان در پاسخ به این سؤال که معمولاً «از چه طریقی به روش استفاده درست از آب پی می‌برند؟»، اشاره کرده‌اند که آن‌ها از طریق «کمپین» های مختلفی که در این زمینه به راه می افتند، از این امر اطلاع پیدا می‌کنند.

در سطح جهان، حدود ۷۰ درصد آب برداشت‌شده یا منحرف‌شده به مصرف کشاورزی می‌رسد. این سهم در برخی حوضه‌های آب زیرزمینی به ۹۹ درصد هم می‌رسد. مناطق کشاورزی در سطح جهان اُفت ترازهای سطح آب زیرزمینی را تجربه کرده‌اند، و سیاست‌گذاران را به تلاش برای کاهش نرخ برداشت در سطح حوضه از طریق سیاست‌های جدید واداشته‌اند. این سیاست‌ها عموماً با هدف کاهش استفاده مصرفی آب زیرزمینی- یک هدف کلیدی مدیران آب- در پاسخ به پمپاژ آب زیرزمینی برای آبیاری پیاده می‌شوند.

 مقدمه

پدیده گرمایش زمین از جمله پدیده‌های مهمی است که در یکی دو سال اخیر به شدت توجه افکار عمومی جهانی و سیاستگذاران این حوزه را به خود جلب کرده است. پدیده ای که در صورت تداوم، می‌تواند اقتصاد و حتی موجودیت بسیاری از شهرها و به‌ویژه کلانشهرهای دنیا را به خطر اندازد. براساس مطالعات انجام شده چنانچه مسیر گرمایش فعلی هوا و تغییر اقلیم به صورت کنونی ادامه یابد، 77 درصد کشورهای دنیا در سال 2100 فقیرتر از وضعیت کنونی خواهند شد. همچنین بر اساس تحقیقات انجام شده توسط محققین دانشگاه استنفورد، هزینه اجتماعی انتشار هر تُن گازهای گلخانه ای تا سال 2100، به چیزی حدود 200 تا 400 دلار افزایش پیدا می‌کند، این در حالی است که هزینه کنونی آن حداکثر 100 دلار است. بنابراین سازگاری بخش‌های مختلف با تغییرات اقلیم، از جمله مسائل بسیار حیاتی برای کشورهای امروز دنیا به‌ویژه کلانشهرهاست. کلانشهرهایی که هم بخش اعظمی از جمعیت و اقتصاد دنیا را به خود اختصاص داده‌اند و هم بخش اعظمی از هزینه‌های ناشی از گرمایش هوا و کاهش منابع آب، ناشی از عملکرد کنونی آن‌هاست. با این حال، در سال‌های اخیر کلانشهرهای دنیا نیز ساکت ننشسته و سعی کرده‌اند برای سازگاری خود با تغییرات اقلیم اقدامات اساسی از جمله تجدیدنظر در مصرف آب را در دستور کار اصلی خود قرار دهند. در زیر به بخشی از اقداماتی که کلانشهرهای دنیا برای حفظ منابع آب و سازگاری خود با تغییرات اقلیم انجام داده یا می‌دهند، اشاره شده است:

1. سیستم آبیاری قطره ای منزل را به صورتی تنظیم نمایید تا فقط برای آبیاری فضای سبز مصرف شود و آب را به پیاده رو یا خیابان مجاور نپاشاند.

2. از کودهای گیاهی متراکم شده به جای فضولات حیوانی استفاده نمایید. با این کار در مصرف مقادیر زیادی آب صرفه جویی خواهید نمود.

3. در زمستان و پاییز که هوا خنک و بارندگی زیاد است، اقدام به کاشت گیاهان مورد نظر نمایید.

4. با آب دادن گیاهان در اوایل صبح (که هوا خنک است و وزش ملایم باد وجود دارد)، میزان تبخیر سطحی را کاهش دهید.

5. با استفاده از کودهای گیاهی آلی و در نتیجه کاهش میزان تبخیر از سطح خاک، سالیانه مقادیر قابل توجهی در مصرف آب صرفه جویی نموده اید.