اجرای طرح معیشت جایگزین در دو حوضه آبریز زاینده رود و دریاچه ارومیه

وزیر نیرو گفت: پیشنهاد ما این است که بجای تشکیل ستادهای مقابله با بحران آب باید به سمت ستادهای سازگاری با اقلیم حرکت کنیم.

دکتر «رضا اردکانیان» در گفتگو با برنامه «نگاه یک» از شبکه اول سیما اظهار داشت: مقایسه وضعیت کنونی ما با وضعیت پیشین نشان می دهد استفاده از کلمه بحران برای توصیف وضعیت کنونی آب در کشور چندان پر بیراه نیست.

وی افزود: البته باید توجه داشت که از حیث میزان بارش، کشور در حال حاضر چندان با شرایط اقلیمی خود در سال های گذشته متفاوت نیست.

وی تصریح کرد: بنابراین لازم است ما به سمت سازگاری با محیط خشک و نیمه خشک خویش حرکت کنیم، همچنان که اسلاف ما نیز در 3000 سال گذشته با حفر قنات این کار را کردند و توانستند بر کمبودهای محیطی از نظر منابع آبی فایق آیند.

اردکانیان گفت: آمارها نشان می دهد میانگین دمای کشور در هر دهه حدود 0.4 درصد افزایش یافته و این یعنی اینکه در 50 سال گذشته حدود 2 درجه دمای کشور افزایش یافته است.

وی خاطرنشان کرد: سالانه میزان بارش های کشور حدود 1.1 میلیمتر کاهش یافته و این میزان برای تبخیر و تعرق بیشتر بوده به گونه ای که متوسط تعرق در کشور سالانه حدود 5.4 میلیمتر افزایش یافته است.

وی تأکید کرد: پیشنهاد ما این است که بجای تشکیل ستادهای مقابله با بحران آب باید به سمت ستادهای سازگاری با اقلیم حرکت کنیم.

اردکانیان گفت: متاسفانه باید پذیرفت که وضعیت کنونی ما در 48 سال گذشته از نظر کم آبی بی رقیب بوده است اما نباید از نظر دور داشت که اقلیم خشک و نیمه خشک جزو شرایط طبیعی این کشور بوده و هست .

وی افزود: ما باید توسعه آب محور را در دستور کار خویش قرار دهیم و سعی کنیم برنامه های توسعه را منبعد متناسب با دسترسی به آب اجرا کنیم.

وزیر نیرو ادامه داد: از این به بعد باید موضوع آب را موضوعی عملا میان‌بخشی بدانیم . وزارت نیرو به تنهایی متولی آب نیست بلکه وزارت جهاد کشاورزی، وزارت صنعت، معدن و تجارت، سازمان حفاظت محیط زیست، وزارت کشور، وزارت بهداشت و اکثر سازمان‌های دولتی دیگر با موضوع آب در ارتباط هستند.

وی تصریح کرد: بیشترین رنج را از تقسیم کردن موضوع واحد آب برده ایم، طرح‌های را آماده کرده ایم که عملا همکرای نزدیک همه بخش ها را در دولت و خارج دولت به مشارکت خواهیم گذاشت.

اردکانیان خاطرنشان کرد: از اینکه چه مقدار محصول به ازای هر هکتار تولید می کنیم باید به این مرحله برسیم که چه مقدار محصول به ازای هر مترمکعب آب تولید می کنیم.

وی اضافه کرد: از ابتدای مسئولیت بنده در جلساتی که با وزیر جهاد کشاورزی و رییس سازمان محیط زیست داشتیم  بحث‌هایی را برای طرح‌های مشترک شروع کرده ایم. با تاکید رئیس جمهور طرح هایی را آماده کرده ایم تا در خشکسالی سال 96 و 97 برخی از آن ها را به صورت پایلوت در کشور اجرا کنیم.

وی افزود: از جمله این طرح ها، طرح معیشت جایگزین در دو حوضه آبریز زاینده رود و دریاچه ارومیه برای کاهش مصرف آب است. همچنین در استان کرمان با توجه به فعالیت خوب طرح همیاران آب قرار است بحث تشکیل بازار آب در این استان به همراه  خراسان رضوی پیگیری کنیم.

وی ادامه داد: در استان خوزستان نیز به منظور بهبود شرایط کیفی آب طرح آمایش آب‌محور استان را انجام خواهیم داد، همچنین  پس از مدتی برنامه ریزی توانستیم موضوع تامین آب برای فاز دوم طرح 550 هزار هکتاری استان خوزستان و ایلام را حل کنیم و هم اکنون فاز دوم این طرح برای 229 هزار هکتار آماده است.

وزیر نیرو گفت: آمایش آب محور و توسعه مبتنی بر محدویت‌های منابع آب را در یزد دنبال خواهیم کرد و بازچرخانی آب و استفاده از پساب در خراسان رضوی، آذربایجان شرقی و یزد را نیز اجرایی  می کنیم.

وی تصریح کرد: همچنین در استان تهران و البرز کنترل کیفیت آب و اطمینان از عدم آلایندگی منابع آب شرب تهران بزرگ مدنظر است.

وی با اشاره به طرح معیشت جایگزین کشاورزان گفت: در طرح معیشت جایگزین ابتدا باید الگوی کشت مناسب هر دشت تعیین شود و در مناطقی که امکان تامین آب نیست به سمت توسعه صنعت برویم. استفاده از ظرفیت کم نظیر منابع تجدیدپذیری همچون نیروگاه های خورشیدی ایده ای مناسبی برای فعالیت در این حوزه است.

اردکانیان با توجه به ایجاد محدودیت کشت در صورت تداوم شرایط کنونی خشکسالی اظهار داشت: اگر سال های خشک ادامه پیدا کند طبیعتا ما نمی توانیم هر نوع کشتی را در هر منطقه ای داشته باشیم، باید به سمت کاهش سطح زیر کشت برویم و به حوزه آب مجازی ورود پیدا کنیم.

وی تأکید کرد: مدیریت منابع آب اختصاص به یک دستگاه خاص ندارد، ما با یک مدیریت صحیح و مشارکت جویی و مشارکت پذیری وضعیت بهتری داشته باشیم.

وزیر نیرو ضمن رد نقدهای افراطی به فرآیند سدسازی در کشور گفت: هم اکنون بیش از 46 هزار سد بزرگ در دنیا در دست بهره برداری است که نیمی از آن ها در کشور چین است، ولی تعداد قابل ملاحظه ای از این سدها در نیمه دوم قرن بیستم ساخته شده و کشورها در زمانی خاص منابع خود را برای ساخت سدها اختصاص داده‌اند، و سدسازی های ما نیز عمدتاً مربوط به همین دوره ها بوده است.

وی افزود: اگر دریاچه ارومیه دچار مشکل شده به دلیلی مجموعه‌ای از عوامل بوده نه فقط سدسازی، بر اثر برداشت بی رویه از منابع آب، فقدان طرح آمایش سرزمین و جمعی از اقدامات و رفتارهای نادرست در حوضه بوده است. 

وی با اشاره به لزوم سرمایه گذاری در بخش آب و توجه بیشتر به حوزه اظهار داشت:اگر ارزش ذاتی آب را در نظر بگیریم قطعا سرمایه گذاری در این موضع توجیه قابل توجهی دارد، به همین دلیل در شرایط کنونی امیدواریم سرمایه گذاری‌های زیادی در این بخش صورت گیرد.

اردکانیان تأکید کرد: بودجه بخش آب نسبت به سال قبل با کاهش مواجه شده است، اما وظیفه داریم به سمت تنوع بخشی منابع مالی برویم و در پی جذب سرمایه‌های بخش خصوصی داخلی و خارجی باشیم.

وزیر میرو با اشاره به استفاده از آب های نامتعارف گفت: در خصوص استفاده از آب‌های نامتعارف باید به این نکته توجه کنیم که در سال 96 حدود 250 میلیون مترمکعب در سال به این حوزه اختصاص داشته است و در پایان دولت دوازدهم این رقم به بیش از دو برابر خواهد رسید.

وی اضافه کرد: از ابتدای اجرای طرح احیا و تعادل بخشی منابع آب زیرزمینی تا اواسط دی‌ماه امسال 30 هزار و 621 حلقه چاه غیرمجاز مسدود و از اضافه برداشت سه هزار و 273 حلقه چاه مجاز جلوگیری شده که این اقدام منجر به ممانعت از برداشت غیرمجاز 2 میلیارد و 897 میلیون مترمکعب منابع آب زیرزمینی گردیده است.

وزیر نیرو در ادامه با اشاره به حساسیت های بخش برق و لزوم توجه به این بخش نیز گفت: بخش برق فوق العاده حساس است؛ یکی از زیربناهای عمده برای توسعه کشور است و بخش های زیادی در کشور متکی به این صنعت هستند.

وی افزود: اتفاقات خوبی در دهه های اخیر در صنعت برق اتفاق افتاده است. ما در حال حاضر  از حیث تولید برق نخستین کشور منطقه و چهاردهمین کشور در  دنیا هستیم. با اینحال نیازمند سرمایه گذاری هستیم تا سیستم را به موقع مورد نگهداری و رسیدگی قرار دهیم و پاسخگویی رشد مصرف برق باشیم.

اردکانیان تأکید کرد:  متاسفانه ما گرفتار بدمصرفی در بخش برق هم هستیم. کشور توان استمرار پاسخگویی به رشد مصرف برق کشور را ندارد، منطقی نیست که هزاران میلیارد تومان از سرمایه مردم را صرف ساخت نیروگاه‌هایی کنیم که عمده استفاده از آن ها محدود به زمان 200 ساعته پیک تابستان است.

وی تصریح کرد: باید به همان اندازه که از احداث یک نیروگاه سه هزار مگاواتی خوشحال می شویم، باید از اینکه سه هزار مگاوات  مصرف را کاهش می دهیم، خوشحال شویم.

وی با اشاره به لزوم جذب سرمایه های بخش خصوصی در صنعت برق گفت: جذب سرمایه بخش خصوصی جزو اولویت های وزارت نیرو است. وزارت نیرو در شاخه برق و انرژی های تجدیدپذیر همکاری نزدیک با بخش های غیردولتی دارد و این امر باعث شده این بخش ها نیز با علاقه در حال همکاری باشند. تاکید می کنیم که اولویت ما، استفاده از ظرفیت های ساخت داخل است.

وی تصریح کرد: ما نیازمند منابع ریالی جهت توسعه انرژی های نو در کشور هستیم و خوشبختانه مکانیزم این سرمایه ها نیز در لایحه بودجه با اختصاص 60 ریال به ازای هر کیلووات ساعت مصرف پیش بینی شده که اگر تخصیص یابد می تواند بسیار راهگشا باشد.

وی خاطرنشان کرد: در سال 92 میزان انرژی های نو نصب شده در کشور برابر با 173 مگاوات بوده که این رقم در حال حاضر به 600 مگاوات رسیده است و ما برنامه داریم تا پایان دولت دوازدهم این رقم را به 5 هزار مگاوات برسانیم.

 اردکانیان یادآوری کرد: از ابتدای دولت یازدهم تاکنون دو هزار و 260 روستا برق دار شده اند که سهم  سال جاری  108 روستا در اقصی نقاط کشور بوده است و هم اکنون می توان گفت تمامی روستاهای بالای 10 خانوار از نعمت برق بهره مند هستند.

وی اظهار داشت: همچنین 3037 سیستم قابل حمل خورشیدی برای تامین برق عشایر در اختیار آن ها قرار گرفته که امیدواریم در ماه های آتی حدود 8200 سیستم دیگر را نیز در اختیار آن ها قرار دهیم.

وزیر نیرو در پایان گفت: باید توجه داشت که مهمترین منبع تجدیدپذیر در کشور منابع انسانی است و ما نیز بنا داریم با شایسته گزینی از این منبع گرانبها برای حل مشکلات صنعت آب و برق استفاده کنیم.

مدیر سایت: بهزاد سرهادی

شماره تلفن: 09190622992

شناسه تلگرام مدیر سایت: SubBasin@

نشانی ایمیل: behzadsarhadi@gmail.com

(سوالات تخصصی را در گروه تلگرام ارسال کنید)

_______________________________________________________

×

 براي پيوستن به بزرگترين گروه تلگرام علوم و مهندسي آب با امکان تبادل نظر بين اعضاء کليک کنيد

کتاب کاربرد مدل QUAL2KW

کتاب کاربرد GIS در منابع آب

کتاب محاسبه سيل طرح