دانلود کتاب تخصیص منابع آب

۰۸ مرداد ۹۸ ، ۰۹:۰۱ نويسنده: بهزاد سرهادی

رقابت بر سر بهره‌برداری از منابع آب به سبب رشد جمعیت، توسعه اقتصادی و تغییر اقلیم رو به افزایش است. به نسبتی که رقابت تشدید می‌شود، این مسئله که دولت‌ها چگونه آب را میان استفاده‌ها و استفاده‌کنندگان تخصیص بدهند، در دستور کار سیاست‌ها اولویت می‌یابد. الگوهای موفق جهانی نشان می‌دهند که رژیم‌های خوب طراحی‌شده تخصیص آب کمک می‌کنند تا آب به جایی تخصیص یابد که بیشترین ارزش را برای جامعه تولید می‌کند (اقتصادی، اکولوژیکی، یا اجتماعی- فرهنگی). این قبیل رژیم‌ها می‌توانند در برابر تغییر شرایط و ترجیحات، با کمترین هزینه برای جامعه تعدیل یابند و مشوق‌هایی را برای سرمایه‌گذاری در ارتقای کارآیی استفاده آب و نوآوری فراهم آورند. با این همه، امروزه در بیشتر کشورها، قواعد و اولویت‌های تخصیص آب غالباً با الگوهای مطلوب فاصله دارند. در بسیاری از موارد، قواعد تخصیص آب در گذر دهه‌ها یا حتی قرن‌ها تکوین یافته‌اند، ولی امروز دیگر منسوخ‌شده به شمار می‌آیند، یا اینکه با احتساب نیازها و واقعیت‌های جدید تعدیل نیافته‌اند. فشارهای رو به رشد سبب می‌شوند ناکارایی‌های موجود در رژیم‌های تخصیص آب، به شکل فزاینده‌ای هزینه تحمیل کنند: ترتیبات تخصیص قرن نوزده برای جامعه و اقتصاد قرن 21 چندان کارساز نیست. تعارضات بر سر استفاده از آب، هم بر رشد اقتصادی و هم پایداری محیط‌زیستی تأثیر دارند. با این همه، رژیم‌های تخصیص به سختی خود را تعدیل می‌کنند، حتی وقتی ارزش‌های اقتصادی و اجتماعی مربوط به استفاده از آب با گذشت زمان تغییر کرده باشد. به بیانی دیگر، آب غالباً در استفاده‌هایی گرفتار می‌آید که امروز دیگر ارزشمند تلقی نمی‌شوند، چرا که به گذشته تعلق دارند و ریسک کمبود آب به شکل نامتناسبی بر گروه‌های معینی از آب‌بران تحمیل می‌شود. رژیم‌های تخصیص غالباً آمادگی چندانی برای رویارویی با تغییرات سریع‌تر در آینده، به ویژه تغییر اقلیم ندارند.

گزارش حاضر می‌کوشد گام مثبتی در فراهم‌آوردن راهنمایی‌های سیاستی برای کشورهایی که فرصت‌های اصلاح تخصیص آب را می‌جویند بردارد.

عنوان: تخصیص منابع آب

نهاد تهیه‌کننده: OECD

سال انتشار: 2015