مرز هشدار افت سطح آب‌های زیرزمینی ایران
پژوهشگران دانشگاه کانکوردیا در مجله نیچر هشدار دادند که افت سطح آب‌های زیرزمینی ایران به مرز بحران رسیده است. پژوهشگران همچنین بر این باورند که عاملی که مسائل را پیچیده‌تر می‌کند دولت ایران است که در سطح محلی و ملی فاقد تجهیزات لازم برای پرداختن به این بحران رو به رشد است.
مجله نیچر نوشت: طبق یافته‌های پژوهشی تازه از سوی پژوهشگران دانشگاه کانکورد که در بخش گزارشات علمی مجله نیچر چاپ شد، در بیش از سه چهارم مناطق ایران اضافه برداشت بیش از حد از آب‌های زیرزمینی انجام شده و نرخ بهره برداری انسانی از این منابع، بالاتر از نرخ تغذیه طبیعی بوده است. این پژوهشگران می‌گویند اگر اقدام فوری انجام نشود کشور با بحران‌های ملی متعددی مواجه خواهد شد.
پژوهشگران باور دارند که سوء مدیریت مقامات ایران باعث تشدید فشار‌هایی شده که صنعت کشاورزی ناکارآمد ایران بر سفره‌های زیرزمینی این کشور نیمه خشک وارد می‌کند. «ادامه مدیریت ناپایدار آب‌های زیرزمینی در ایران ممکن است تبعات جبران‌ناپذیری برای خاک و محیط زیست به همراه داشته باشد و در نتیجه امنیت آبی، غذایی و اجتماعی-اقتصادی کشور را تهدید کند».
خطر فرونشست زمین
نویسندگان این مقاله پژوهشی اعلام کردند که بین سال‌های ۲۰۰۲ تا ۲۰۱۵ میلادی حدود ۷۴ کیلومتر مکعب آب زیرزمینی از ۵۰۰ حوضه و زیرحوضه ایران برداشت شده است. این مساله افزایش شوری خاک و فرونشست زمین را به همراه داشته است.
در این گزارش، از میان مناطقی که با بیشترین خطر فرونشست زمین مواجه هستند به حوزه دریاچه نمک اشاره شده است که تهران، پایتخت ایران، را نیز در بر می‌گیرد – منطقه‌ای که محل سکونت ۱۵ میلیون نفر است و در حال حاضر با خطر زمین لرزه‌های شدید روبروست.
نقش انسان در این بحران روشن است. پژوهشگران دریافتند که تقاضای سنگین از سوی بخش کشاورزی عامل اصلی افت شدید سطح آب‌های زیرزمینی در ایران است و در مناطق غرب، جنوب‌غرب و شمال‌شرق کشور، که در آن‌ها کشاورزان به کشت محصولات راهبردی مانند گندم و جو می‌پردازند، شدیدترین افت مشاهده شده است.
در این گزارش آمده که شمار چاه‌های ثبت شده‌ای که از آب آن‌ها برای مصارف کشاورزی استفاده می‌شود در یک دهه و نیم دو برابر شده و از ۴۶۰ هزار حلقه چاه در سال ۲۰۰۲ به ۷۹۴ هزار حلقه در ۲۰۱۵ میلادی رسیده است.
در زمان مشابه، برداشت انسانی از آب‌های زیرزمینی در ۲۵ حوضه از ۳۰ حوضه کشور کاهش داشته است. این نشان می‌دهد که سفره‌های آب‌های زیرزمینی به واسطه فعالیت‌های انسانی مورد بهره‌برداری بیش از حد قرار گرفته‌اند.
پژوهشگران همچنین با بررسی هدایت الکتریکی خاک به عنوان معیاری برای تعیین میزان شوری آن در سراسر کشور دریافتند که میزان شوری خاک نیز افزایش یافته است.
تحریم‌های بین‌المللی، فساد محلی و بی‌اعتمادی عمومی مردم به مسئولان
عاملی که این مسائل را پیچیده‌تر می‌کند دولت ایران است که در سطح محلی و ملی فاقد تجهیزات لازم برای پرداختن به این بحران رو به رشد است. این مساله دلایل گوناگونی دارد که از میان آن‌ها می‌توان به تحریم‌های بین‌المللی، فساد محلی و بی‌اعتمادی عمومی مردم به مسئولان اشاره کرد.
پژوهشگران تاکید می‌کنند که کشور نیاز فوری به راه‌حل‌های کوتاه و بلندمدت دارد. در کوتاه مدت، باید چاه‌های ثبت نشده را بست. اما در بلندمدت، ایران نیازمند انقلاب کشاورزی است. تحقق این هدف مستلزم مجموعه عناصری است که شامل بهبود روش‌های آبیاری و بکارگیری الگو‌های کشت سازگار با محیط زیست کشور است.
پژوهشگران با تاکید بر اینکه ایران به دلیل مشکلات زیست محیطی، رشد جمعیت و مدیریت ناکارآمد با بحرانی منحصر به فرد روبروست، اعلام کردند که تجربیات این کشور هشداری برای سایر کشور‌ها از جمله کاناداست.
«شرایط ایران به روشنی نشان می‌دهد که باید مراقب چگونگی مدیریت آب باشیم، زیرا هر تصمیم نادرستی ممکن است اثر دومینویی بزرگی داشته باشد و اگر این مسئله نادیده گرفته شود، به راحتی از کنترل خارج خواهد شد. مورد ایران همچنین بیانگر اهمیت عدالت و نظارت زیست‌محیطی است. اهمیت این موارد در رسیدگی به مساله تغییرات اقلیمی نمایان‌تر می‌شود».
تماس واتساپ: 09190622992 (98+)
شناسه تلگرام مدیر سایت: Basin_Ir_bot@
نشانی ایمیل: www.Basin.ir@Gmail.com
(سوالات تخصصی را در گروه تلگرام ارسال کنید)
_______________________________________________________
تماس با ما
تماس واتساپ
گروه تلگرام ما
هشدارهای ما
آمار و اطلاعات
سفارش پروژه
در منابع آب
نظرات (۰)