ابرپروژه انتقال آب دریا به فلات مرکزی ایران

۳۱ تیر ۰۳ ، ۰۷:۰۹ نويسنده: بهزاد سرهادی

ابر پروژه انتقال آب دریا به فلات مرکزی ایران، مجموعه‌ای از پروژه‌های متنوع با هدف انتقال آب دریای عمان و خلیج فارس به استان‌های مرکزی کشور از طریق لوله‌گذاری با هدف تامین آب مورد نیاز صنایع و معادن و همچنین آب شیرین در ۱۷ استان ایران است.

در صورت تکمیل برنامه فعلی این پروژه، حجم آبی که از دریای عمان و خلیج فارس برای صنعت استخراج می‌شود ۸/۳ میلیارد مترمکعب و حجم آب شیرین تولید شده ۲/۷۳ میلیارد متر مکعب برآورد می‌شود.

جمعیت تحت پوشش این طرح ۴۸/۵ میلیون نفر و مساحت تحت پوشش آن ۱،۳۵۰،۰۰۰ کیلومتر مربع اعلام شده است. پنج مسیر اصلی ابرپروژه انتقال آب از دریای عمان و خلیج فارس در نظر گرفته شده و در حال توسعه است.

خط اول: ۱۸۰ میلیون متر مکعب آب شیرین شده خلیج‌فارس را با ۹۷۰ کیلومتر لوله از هرمزگان به کرمان و یزد منتقل می‌کند. این طرح در فازهای یک، دو و سه با ۱۲ ایستگاه پمپاژ، با حجم سرمایه‌گذاری ۲۰ هزار میلیارد تومانی اجرا و افتتاح شده است.

خط دوم: حدود ۲۰۰ میلیون متر مکعب آب در سال موازی با فاز اول (جاده بندرعباس-سیرجان) سپس از منطقه حفاظت شده طارم به سمت شهر یزد می‌رود.

خط سوم: ۶۰۰ میلیون متر مکعب آب شیرین سازی شده دریا از مبدا تنگه هرمز به مقصد صنایع و مراکز جمعیتی استان اصفهان در دو فاز ۲۰۰ و ۴۰۰ میلیون متر مکعبی از دو طرف تنگه هرمز اجرا می‌شود. از فاز دوم به عنوان خط ششم هم یاد می‌شود.

خط چهارم: سالیانه ۸۰۰ میلیون مترمکعب انتقال آب دریای عمان را به استان‌های شرق کشور منتقل می‌کند. این پروژه تا پاییز ۱۴۰۲ تقریبا ۱۲/۸۴ درصد پیشرفت فیزیکی و ۸/۲۶ درصد پیشرفت برنامه‌ای داشته است.

خط پنجم: انتقال ۲۱۰ میلیون متر مکعب آب شیرین‌سازی‌شده از خلیج فارس به استان فارس که ۱۰درصد آن به عنوان آب شرب در اختیار مردم قرار گرفته و مابقی تحویل صنایع می‌شود.

این طرح حمایت هر دو دولت حسن روحانی و ابراهیم رئیسی و بخش بی‌شماری از نمایندگان مجلس و نیروهای دولتی را به همراه داشته است.

حسین آخانی، استاد دانشگاه و کارشناس محیط زیست فرایند انتقال آب از خلیج فارس را همانند پروژه‌های سدسازی در کشور از روش‌های «مافیای آب» معرفی کرده بود.

در آبان ۱۴۰۲ علی اکبر کاظمی مشاور وزیر نیرو میزان مصرف سالانه آب در ایران را ۱۰۰ میلیارد متر مکعب اعلام کرده است که از این میزان حدود «۹۰ درصد آن در بخش کشاورزی، ۶ درصد در بخش شرب و بقیه در بخش صنعت» مصرف می‌شود.

در حال حاضر سالانه بخش کشاورزی معادل ۹۰ میلیارد متر مکعب آب مصرف می‌کند و مصرف آب شرب و صنعت کشور حدود ۱۰ میلیارد متر مکعب در سال است.

طرح انتقال آب دریاها در صورتی که طبق برنامه مقامات دولتی بتواند منابع مالی خود را تامین کند در بهترین حالت قرار است تا پایان سال ۱۴۰۴ حدود ۲ میلیارد متر مکعب آب شیرین سازی شده به استان‌های مختلف تزریق کند.

این طرح در بهترین حالت می‌تواند ۲۰ درصد مصرف مجموع آب شرب و صنعتی کشور را برطرف کند. این میزان معادل ۲ درصد از آب مورد نیاز برای ایران در سال است.