رئیس موسسه تحقیقات آب از افتتاح سه سامانه پایش کاربری و پوشش اراضی، تبخیر- تعرق واقعی و پایش دریای خزر خبر داد. به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی وزارت نیرو (پاون)، "محمدرضا کاویانپور" با بیان اینکه سیمای اراضی ایران نیز همانند سایر مناطق جهان در دهه‌های اخیر بر اثر تغییرات اقلیمی، هیدرولوژیکی و منابع آب، توسعه شهری، شرایط اقتصادی و اجتماعی، صنعتی شدن و... در حال تغییر است، گفت: این در حالی است که اراضی کشاورزی به‌عنوان بزرگ‌ترین مصرف‌کننده منابع آبی کشور، به دلیل وابستگی شدید به عوامل یادشده، دچار تغییرات شدیدی در طول دهه‌های اخیر شده است.

امکان دو برابر سازی توان تولید نیروگاه‌های برق‌آبی در دهه آینده. مدیرعامل شرکت توسعه منابع آب و نیروی ایران، از امکان دو برابر شدن توان نیروگاه‌های برق‌آبی در یک دهه آینده خبر داد. به گزارش شبکه خبری آب ایران، "سیدحسن رضوی" در گفتگوی اختصاصی با خبرنگار خبرگزاری صدا و سیما با اشاره به اینکه هم اکنون این شرکت سه هزار و ۵۰۰ مگاوات نیروگاه در دست احداث دارد افزود: حدود ۶ هزار و ۵۰۰ مگاوات نیز در دست مطالعه است به نحوی که تا سال ۱۴۱۵ این ظرفیت به اجرا رسیده و در مدار تولید قرار خواهد گرفت.

رییس سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی، شیراز، طبس و اصفهان را نمونه‌ای از شهرهای ایران نام برد که از گذشته از منابع آب کارستی برای شرب بهره می‌بردند، گفت: آب کارست تجدیدپذیر است، از این رو پروژه‌ای را در کوه‌های کپه‌داغ خراسان‌رضوی و شمالی برای تامین بخشی از آب شرب مشهد شروع کردیم که پیشرفت خوبی داشت، اما بنا به دلایلی از آن استقبال نشد. 

تفکر در مورد زمان حال آب بر اساس مقدمات گذشته، ناگزیر ما را به حالت ناامیدی دائمی سوق می دهد. ما باید ترتیب را برعکس کنیم. بخش های مختلف اقتصاد و علم روی ابزارهای آینده پژوهی شرط بندی کردند و به خوبی عمل کردند. آیا بخش آب می تواند از این روند پیروی کند؟ سال 2022 مانند هیچ سال دیگری برای آب و آب و برق چالش برانگیز خواهد بود. مهمترین چالش ترکیب روش‌شناسی است که به ما امکان می‌دهد آینده را پیش‌بینی کنیم تا بتوانیم امروز و فردای خود را بهبود ببخشیم.

معاون مطالعات جامع منابع آب سازمان آب و برق خوزستان گفت: پس از بارش روزهای اخیر در بازه زمانی ۲۰ تا ۲۶ دی ماه، ۶۲۲ میلیون مترمکعب آب وارد مخازن سدهای استان شد. علی شهبازی اظهار کرد: پس از بارش روزهای اخیر در بازه زمانی ۲۰ تا ۲۶ دی ماه، ۶۲۲ میلیون متر مکعب آب وارد مخازن سدهای استان شد که از این میزان ۵۶۹ میلیون مترمکعب آن ذخیره شد.

در شرایطی که کشور ما در وضعیت تنش آبی قرار دارد و محیط زیست با پرداخت نشدن حق‌آبه‌اش دست و پنجه نرم می‌کند، قطره قطره آب موجود در این سرزمین اهمیتی صدچندان دارد. یکی از مواردی که مصرف آب در آن مقدار قابل توجهی دارد، آب مجازی است. یک عضو هیئت مدیره انجمن آب و خاک پایدار ایرانیان بر اهمیت توجه به این موضوع تاکید می‌کند.

در ۵۰ سال اخیر؛ چهار دوره مطالعات آمایش سرزمین در کشور انجام شده است. در دوره اخیر پس از آغاز به کار دولت تدبیر و امید و احیای سازمان برنامه و بودجه کشور، تدوین سند ملی آمایش سرزمین و انجام مطالعات پشتیبان آن به مرکز پژوهش‌های توسعه و آینده‌نگری سپرده شده است. در مطالعات اخیر با توجه به اهمیت موضوع، وضعیت آب کشور برای توسعه پایدار مورد توجه قرار گرفته و وضعیت فعلی منابع آب، میزان مصرف، چالش‌های پیش‌رو، وضعیت مطلوب، وضعیت محتمل و راهکارها بررسی شده است.

در گزارش مطالعات سند ملی آمایش سرزمین بررسی شد: در ۵۰ سال اخیر؛ چهار دوره مطالعات آمایش سرزمین در کشور انجام شده است. در دوره اخیر پس از آغاز به کار دولت تدبیر و امید و احیای سازمان برنامه و بودجه کشور، تدوین سند ملی آمایش سرزمین و انجام مطالعات پشتیبان آن به مرکز پژوهش‌های توسعه و آینده‌نگری سپرده شده است. در مطالعات اخیر با توجه به اهمیت موضوع، وضعیت آب کشور برای توسعه پایدار مورد توجه قرار گرفته و وضعیت فعلی منابع آب، میزان مصرف، چالش‌های پیش‌رو، وضعیت مطلوب، وضعیت محتمل و راهکارها بررسی شده است.

به اعتقاد محقق ایرانی دانشگاه توکیوی ژاپن تغییر اقلیم هر چند یکی از پارامترهای وضعیت موجود آب کشور است، ولی باید در جایگاه خودش قرار گیرد و بی‌برنامگی‌ها و کاستی‌ها نباید به گردن تغییر اقلیم انداخته شود. دکتر علی چاوشیان، مدیر گروه علوم یونسکو-ایران و محقق حوزه امنیت آب در برنامه لایو دانشگاه علم و صنعت با موضوع "بحران منابع آب در ایران با نگاهی به وقایع اخیر" با اشاره به روند میزان مصرف و ذخیره آب در حوضه آبریز زاینده رود، گفت: بر اساس آمارهایی که منتشر شده است، از سال ۶۰ تا ۸۰ شمسی میزان حجم ذخیره آب در سد زاینده رود روند کاهشی داشته و در مقابل روند مصرف در این بازه زمانی به تدریج رو به افزایش بوده است.

تقریباً نیمی از ایالات متحده در حال حاضر سطحی از خشکسالی را تجربه می کنند و انتظار می رود در ماه های آینده تشدید شود. کارشناسان می گویند شرایط خشک می تواند بر منابع آب فشار وارد کند و اثرات مهمی بر محیط زیست داشته باشد، مانند افزایش حساسیت به آتش سوزی در تابستان امسال. نقشه زیر که با داده‌های مانیتور خشکسالی ایالات متحده ساخته شده است، مناطق خشکسالی در قاره ایالات متحده را در 23 مارس 2021 نشان می‌دهد. این نقشه بر اساس اندازه‌گیری شرایط آب و هوایی، خاک و آب از بیش از 350 فدرال، ایالتی و محلی است.

عضو همکار در اندیشکده آب، محیط زیست، امنیت غذایی و منابع طبیعی مرکز الگوی اسلامی-ایرانی پیشرفت با بیان این که سند الگو برای منابع آب و مدیریت آنها اهمیت ویژه‌ای قائل است، گفت: یکی از بخش‌هایی که سند الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت اهمیت آن را به درستی شناخت و آن را هدف قرار داد؛ بخش آب، محیط زیست، امنیت غذایی و منابع طبیعی است. مهندس عباس‌قلی جهانی در تشریح عملکرد مرکز الگو طی یک دهه گذشته، تاکید کرد: به جرات می‌توان گفت که در تدابیر سند الگو، موضوع منابع آب و شیوه نگرش به مدیریت آنها اهمیت ویژه‌ای دارد.

یک سایت تقاضا به بهترین وجه به عنوان مجموعه ای از کاربران آب که یک سیستم توزیع فیزیکی مشترک دارند، که همگی در یک منطقه تعریف شده هستند، یا دارای یک نقطه تامین مهم مشترک هستند، تعریف می شود. همچنین باید تصمیم بگیرید که آیا تقاضاها را با هم در سایت‌های تقاضای کل (به عنوان مثال، شهرستان‌ها) جمع کنید یا مصرف‌های کلیدی آب را به سایت‌های تقاضای فردی جدا کنید. سطح تجمع عموماً با سطح جزئیات داده های مصرف آب در دسترس تعیین می شود. داده های تقاضا ممکن است برای سایت های جداگانه در دسترس نباشد، اما ممکن است فقط برای یک واحد بزرگتر مانند یک شهر یا شهرستان در دسترس باشد. علاوه بر داده ها، تعریف شما از سایت های تقاضا نیز ممکن است به سطح جزئیات مورد نظر برای تجزیه و تحلیل شما بستگی داشته باشد.

اخیرا، Aquaveo این فرصت را داشت تا در یک دوره آموزشی ArcHydro Groundwater که توسط بانک جهانی سازماندهی شده بود، شرکت کند. آموزش آنلاین از 9 تا 12 نوامبر 2021 برگزار شد. این آموزش کاربردها و کاربردهای ابزار ArcHydro Groundwater (AHGW) مورد استفاده با ArcGIS را پوشش می‌دهد. AHGW به نمایش و تجزیه و تحلیل داده‌های چند بعدی آب زیرزمینی، از جمله نمایش سفره‌های زیرزمینی و چاه‌ها، گمانه‌ها، مدل‌های هیدروژئولوژیکی سه بعدی، اطلاعات زمانی و داده‌های مدل‌های شبیه‌سازی کمک می‌کند.

مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب چهارمحال و بختیاری گفت: دبی چشمه آب کوهرنگ به‌شدت کاهش پیدا کرده است، خشکسالی و کاهش بارش تهدیدی برای تامین آب شرب خواهد بود، مردم در مصرف آب صرفه‌جویی کنند. احمدرضا محمدی در گفت‌وگو با ایسنا با اشاره به کاهش شدید دبی آب چشمه کوهرنگ، اظهار کرد: عمده آب شرب شهرستان‌های فارسان، کوهرنگ و شهرکرد از طریق این چشمه تامین می‌شود، خشکسالی و کاهش بارش تهدیدی برای تامین آب شرب خواهد بود.

سازمان هواشناسی با صدور هشداری نسبت به بارش باران شدید در برخی استان‌های شمال و شمال شرق کشور و نزدیک شدن طوفان حاره‌ای به نوار ساحلی و جنوب استان سیستان و بلوچستان خبر داد. در هشدار نارنجی رنگ هواشناسی آمده است که بارش شدید باران امروز (۸ مهر) در استان‌های گیلان، شمال و شرق اردبیل و شمال آذربایجان شرقی و تداوم آن طی فردا (۹ مهر) در گیلان و شمال و شرق اردبیل پیش‌بینی می‌شود. فعالیت این سامانه در مناطق مرتفع و کوهستانی با رگبار و رعد و برق و وزش باد شدید موقتی همراه خواهد بود و انتظار می‌رود که شنبه (۱۰ مهر) در استان گیلان به فعالیت خود ادامه دهد.

یک کارشناس ارشد مدیریت منابع آب گفت: لازم است ابرپروژه‌های انتقال آب از خلیج فارس، مورد تحقیق و تفحص مجلس قرار بگیرد و سیاست‌های موجود در این بخش بازبینی شود. داریوش مختاری در گفت و گو با ایسنا، با اشاره به لزوم توجه به طرح‌های انتقال آب، اظهار کرد: در سال‌های اخیر به دلیل تنش‌های عمدتاً اجتماعی ناشی از انتقال آب بین حوضه ای در نقاط مبدأ و مقصد انتقال، این نوع انتقال آب‌ها همیشه با چالش‌های اجتماعی همراه بوده است، چالش‌های اجتماعی مذکور به حدی بوده که در بعضی از موارد به چالش‌های امنیتی در مقیاس‌های محلی و یا ملی بدل گشته است.

براساس آخرین آمار، ظرفیت کل مخازن سدها ۵۰.۵ میلیارد مترمکعب و درصد پرشدگی سدها در حال حاضر تنها ۳۹ درصد بوده و این آمارنشان دهنده حال وخیم سدها و منابع آبی کشور است. به گزارش ایسنا، کل ورودی سدها در هفته جاری ۰.۲۰ میلیارد مترمکعب بوده و این در حالی است که این عدد در مدت مشابه سال آبی گذشته ۰.۳۰ میلیارد مترمکعب بوده، خروجی سدها نیز در هفته جاری ۰.۵۹ میلیارد مترمکعب بوده و این عدد در مدت مشابه سال گذشته ۱.۰۳ میلیارد مترمکعب ثبت شده است.

آب، مهم و جدی‌ترین چالش بسیاری از جوامع جهان محسوب می‌شود و ایران شاید بیش از بسیاری کشورها، این چالش را پیش روی دارد. چالشی که به لحاظ ایجاد، شیوه مواجهه و البته مدیریت، نیازمند نگاهی آگاهانه، کارشناسانه و بسیار دقیق به علل موجده و رفتاری عملی و تاثیرگذار در مسیر ارائه راهکارهایی بر پایه عقلانیت و به دور از سوگیری‌های معمول غیرعلمی و بدون منطقه است.

آبهای زیرزمینی منبع مهم آب شیرین برای تامین آب خانگی و آبیاری کشاورزی است. آبهای زیرزمینی حدود 38 تا 50 درصد از نیاز آبی جهانی آبیاری را تشکیل می دهند و تا حدی نیازهای داخلی یک سوم تا نیمی از جمعیت جهان را برآورده می کند. آبهای زیرزمینی همچنین به عنوان یک بافر مهم برای ارضای نیازهای انسانی و کشاورزی در طول خشکسالی عمل می کند. با این حال، پمپاژ شدید منجر به کاهش قابل توجه سطح آبهای زیرزمینی در چندین منطقه، اغلب نیمه خشک تا خشک، در جهان شده است. نمونه هایی از این مناطق شامل بخش هایی از استرالیا، دره مرکزی کالیفرنیا، شمال شرقی چین، شمال غربی و شمال شرقی هند، خاورمیانه و فلات تبتی است به این کاهش منابع آب زیرزمینی، همراه با خشکسالی های متوسط ​​تا شدید، خطرات قابل توجهی برای امنیت آب و غذا به همراه دارد. علاوه بر این، ماهیت ناپایدار آن می تواند منجر به تأثیرات گسترده ای از جمله درگیری بر سر منابع آب شود. پیامدهای زیست محیطی شامل نفوذ آب دریا، فرونشست سطح زمین، کاهش جریان آب، افت کیفیت آب، از دست رفتن چشمه ها و تالاب ها و تخریب زیست محیطی است.

1.2.1 تعریف خشکسالی

خشکسالی یک ویژگی مکرر در همه اقلیم ها است و عموماً با توجه به میانگین آب و هوای بلند مدت یک منطقه مشخص می شود. با توجه به ماهیت پیچیده خشکسالی، تعریف آنها در مناطق اقلیمی متفاوت است و به طور سنتی در بخش های آسیب دیده و رشته های علمی متفاوت است. بنابراین مقایسه ویژگی های خشکسالی در زمان و مکان دشوار است.

بی شک "خشکسالی" یکی از تلخ‌ترین بحران‌هایی است که هر کشور می‌تواند با آن مواجه شود. هر ساله این موضوع با کاهش بارش‌ها، افزایش دمای هوا، استفاده بی‌رویه از منابع آب زیرزمینی و کم شدن آب ذخیره پشت سدها در حال پررنگ‌تر شدن است. تغییرات اقلیمی و برخی بحران‌های آب و هوایی در حال گرم کردن کره زمین هستند و ساکنان مناطق مختلف کره زمین در حال تجربه دماهای بی‌سابقه‌ای هستند. بشر سال‌هاست با مشکل بزرگی به نام گرمایش جهانی رو به روست که هر لحظه زندگی بر روی سیاره زمین را به مخاطره می‌اندازد. این بحران تاثیرات نامطلوب بسیاری بر زندگی گیاهان، جانوران و در نهایت انسان خواهد گذاشت.