منابع آب کره زمین از دو بخش ثابت و متحرک تشکیل شده است. آب شور اقیانوس‌ها بخش اعظم ذخایر آبی ثابت کره زمین را تشکیل می‌دهند. بخش عمده منابع آب شیرین نیز به صورت ثابت است که در قطب‌ها یا اعماق زمین قرار دارد که به راحتی در دسترس نیست. با تبخیر آب تجمع‌یافته در سطح کره زمین (اقیانوس‌ها و سایر پیکره‌های آبی) ذخایر متحرک آب کره زمین در گردونه‎ای وارد می‌شود که به آن «چرخه آب» می‌گویند. آب تبخیر شده در این چرخه در جو زمین حرکت می‌کند 

یک گروه بین المللی از دانشمندان پیش بینی کردند که در 75 سال آینده بر اثر پدیده گرم شدن جهانی آب و هوا، بخش شمالی خزر شامل قلمروهای آبی روسیه و قزاقستان خشک شده و بخش ایرانی دریا در جنوب (ایران) گسترش می یابد. دریای خزر که افزون بر موقعیت حساس راهبردی و ارتباطی بین کشورهای ساحلی و همچنین زیست محیطی به عنوان بزرگترین دریاچه کره زمین بیش از 1200 کیلومتر طول و 320 کیلومتر پهنه میانگین دارد، بر پایه پژوهش های انجام شده از حدود 50‌ میلیارد بشکه نفت و 257 تریلیون فوت ‌مکعب گاز طبیعی برخوردار است.

رودخانه ولگا طولانی ترین رود در اروپا است و در قسمت شمال غربی دریای خزر تخلیه می شود. بخش سبز در این تصویر جلبک دریایی مخلوط با گل، نتیجه شده از آلودگی های شیمیایی انباشت در دلتا است. هنگامی که جلبک ها می میرند، آنها توسط باکتری ها مصرف می شوند که سطح اکسیژن آب را از بین می برند، این باعث ایجاد منطقه مرده، و ناحیه آب گرسنه نسبت به اکسیژن می شود که نمی تواند ساکنان آبزی را حفظ کند.

چکیده

سطح دریای خزر (CSL) طی چند صد سال گذشته نوسانات چشمگیری داشته است. علل در طول تمام دوره تاریخی نامشخص است، اما ما در اینجا تغییرات بزرگی را که در چند دهه گذشته دیده می شود بررسی می کنیم. ما از مدل آب و هوایی پیش بینی بارش (P)، تبخیر (E) و رواناب رودخانه (R) برای بازسازی تغییرات طولانی مدت CSL در سال های 1979 تا 2015 استفاده می کنیم و نشان خواهیم داد که پیش بینی های PER یا P-E+R با مشاهدات تغییرات افزایش سریع CSL (حدود 12/74 سانتی متر بر سال) و افت قابل توجه (حدود 6/72 سانتی متر بر سال) در دوره های 1979-1995 و 1996-2015 به خوبی با پیش بینی های جریان سریع PER با مقدار ~ 12/38 و ~ 6/79 با واحد cm/yr، برازش دارد. ما نشان می دهیم که افزایش میزان تبخیر در دریای خزر نقش مهمی در جابجایی روند افزایش در CSL در طول 37 سال گذشته داشته است. انتظار می رود که کاهش دراز مدت در CSL در آیندۀ قابل پیش بینی بوده، و تحت سناریوهای گرمایش جهانی ادامه یابد.

بانک جهانی با اشاره به بحران‌ شدید آب در خاورمیانه به ویژه‌ کشورهای درگیر جنگ اعلام کرد: مهاجمان در سوریه عمداً پمپ‌های آب را خراب و منابع آبی را آلوده می‌کنند ۱۵ میلیون نفر نیاز ضروری به آب سالم دارند که ۶.۴ میلیون کودک هستند.

بانک جهانی در گزارشی درباره بحران آب در خاورمیانه و راهکارهای مقابله با آن نوشت منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا سالانه 21 میلیارد دلار به دلیل ناکافی بودن منابع آب و نیز استفاده از آب غیربهداشتی خسارت می‌بیند.

دریای مازندران

بررسی‌های انجام گرفته از سوی محققان دانشگاه تگزاس بر روی دریای مازندران نشان می‌دهد که سطح آب بزرگترین دریاچه جهان از سال 1996 میلادی حدود 1/5 متر پایین‌تر آمده است.

به گزارش دیلی‌میل، افزایش دمای هوا در پی وقوع تغییرات اقلیمی و کاهش سطح آب دریای مازندران، حیات چندین گونه منحصر بفرد را در معرض تهدید قرار داده است.

در بررسی‌های انجام‌گرفته مشخص شده است که در طول 20 سال گذشته سطح آب دریای مازندران به خاطر افزایش دما و تبخیر سطحی، همواره در حال کاهش بوده است.

طوفان هاروی

نشانه‌هایی از تاثیر گسترده تغییرات اقلیمی در طوفان سهمگین "هاروی" که به تازگی در آمریکا رخ داد دیده می‌شود.

به گزارش گاردین، این طوفان بادهایی با سرعت ۱۳۰ مایل بر ساعت به همراه داشت و به سیلی بی‌سابقه در شهر هوستون تگزاس منجر شد.

بخشی از دلایل مربوط به افزایش ارتفاع آب دریاها به حفاری‌های مربوط به استخراج نفت مربوط می‌شود که در طول چند دهه گذشته به حدود ۱۵ سانتی‌متر رسیده است که به معنای سیل و تخریب بیشتر در پی وقوع طوفان است.

چند جنبه اصلی SWP، از چپ به راست: لس آنجلس، دره سان جویکین و دره سانتا کلارا (منطقه خلیج جنوبی)

هدف اصلی پروژه انتقال آب ایالتی در کالیفرنیا این بود که آب برای خشکی کالیفرنیای جنوبی تامین شود، منابع آب محلی و سهمیه رودخانه کلرادو برای حمایت از رشد این منطقه کافی نبود. SWP در دو پیشنهاد ریشه دارد. تحقیقات بخش متحد غربی در سال 1951، یک مطالعه توسط اداره مطالعات ایالات متحده، امکان سنجی انتقال آب های بینابینی در غرب ایالات متحده را ارزیابی کرد. در کالیفرنیا، این طرح، ساخت سد ها را بر روی رودخانه های تخلیه شده به ساحل شمالی کالیفرنیا - سیستم های آب و هوای کلامات، انجیر، دود و اسمیت - و تونل ها برای انتقال به سیستم رودخانه ساکرامنتو، جایی که می توان آن را هدایت کرد به سمت جنوب را بررسی کرد. در همان سال، مهندس ایالتی A.D. Edmonston پروژه River Feather را پیشنهاد داد، که برای همین هدف جهت انحراف رودخانه Feather River که منبع رودخانه ساکرامنتو بود. رودخانه پر از رودخانه های ساحلی بسیار قابل دسترس بود، اما تقریبا به اندازه کافی آب موجود نبود. تحت هر دو برنامه، یک سری کانال ها و پمپ ها آب را از طریق دره مرکزی به پای کوه های Tehachapi، جایی که از طریق تونل Tehachapi برای رسیدن به جنوب کالیفرنیا است، عبور می دهند.

نقشه ویژگی های اصلی پروژه

(مخازن SWP برنگ آبی، مخازن SWP / CVP در رنگ بنفش و سایر امکانات متصل در رنگ آبی روشن)

State Water Project کالیفرنیا، که معمولا به نام SWP شناخته می شود، یک پروژه مدیریت آب در ایالت کالیفرنیا است که تحت نظارت وزارت منابع آب کالیفرنیا توسعه پیدا کرده است. SWP یکی از بزرگترین تاسیسات آب و برق عمومی در جهان است، که آب آشامیدنی را برای بیش از 23 میلیون نفر و سالانه به میزان 6500 گیگابایت برق تولید می کند. با این حال، به عنوان بزرگترین مصرف کننده برق در بخش خود، با مقدار خالص 5100 GWh است.

سیل ها پدیده های طبیعی هستند که نقش محوری اکولوژیکی ایفا می کنند. با این حال، در سال های اخیر به علت سوء مدیریت بشر از رودخانه ها، سیلاب های آنها به عنوان مصیبت تبدیل شده است. به عنوان یک نتیجه ملموس از تغییرات آب و هوایی، گرمایش جهانی رویدادهای شدید آب و هوایی را افزایش می دهد، پیامدهای بالقوه در چنین سوء مدیریتی رشد می کند.

انتقال آب بین حوضه رودخانه - انتقال Interbasin منابع آب شیرین جهان را تهدید می کند

در جهان 1/1 میلیارد نفر دسترسی به آب شیرین ندارند.

انتقال آب - پروژه های مهندسی عظیمی است که آب از رودخانه ها را با مازاد جریان را به سمت مناطق سکونت افرادی که با کمبود مواجه هستند، هدایت می کند.

انتقال Interbasin یا انتقال بین حوضه ای برای توصیف برنامه های انتقال انسان ساختی است که در آن آب را از یک حوضه رودخانه که در آن به قدر کفایت موجود است، به حوضه دیگر که آب کمتری دارد یا می تواند برای توسعه انسانی بهتر باشد، جا به جا می کند. هدف از چنین طرح های طراحی شده ای می تواند کمبود آب در حوضه دریافت کننده، کاهش تولید برق یا هر دو باشد. به ندرت، همانطور که در مورد رودخانه Glory که آب را از رودخانه دجله به رودخانه فرات در عراق مدرن منحرف کرد، انتقالهای بینابینی برای مقاصد سیاسی صورت گرفته است. در حالی که نمونه های عرضه آب باستانی در این همینه زمینه نیز وجود دارد، اولین پیشرفت های مدرن در قرن نوزدهم در استرالیا، هند و ایالات متحده صورت گرفت؛ اگر اجرای طرح های انتقال آب نبود، امروز شهرهای بزرگ مانند دنور و لس آنجلس وجود نداشت. از قرن بیستم بسیاری از پروژه های مشابه دیگر در کشورهای دیگر، از جمله اسرائیل، کانادا و چین پیگیری شده است. به طور متناوب، انقلاب سبز هند و توسعه نیروگاه های آبی در کانادا بدون چنین انتقال های انسان ساختی انجام نمیشد.

محققان در مطالعه‌ای تازه ارتباط بین تغییرات اقلیمی و تغییر زمان وقوع سیل‌ها در اوپا را بررسی کردند. این نخستین بار است که این ارتباط، در مقیاس یک قاره و با استفاده از پایگاه داده‌های قابل مشاهده، ثابت شده است.

به گزارش ساینس دیلی، مطالعه‌ای که توسط دانشگاه  تکنولوژی وین (TU) و 30 همکار اروپایی دیگر انجام شده، نشان می‌دهد که زمان وقوع سیل‌ها در بیشتر بخش‌های اروپا تغییر کرده و در بخش‌هایی به کلی دگرگون شده است؛ وقتی یک سیل بزرگ اتفاق می‌افتد، اغلب آن را به تغییرات اقلیمی نسبت می‌دهند؛ اما یک اتفاق، برای اثبات یک روند کافی نیست. تاکنون روشن نبوده که آیا تغییرات اقلیمی تاثیر مستقیمی بر طغیان رودخانه‌ها در مقیاس وسیع در اروپا داشته یا خیر.

تغییرات حوادث نشت نفت از خطوط لوله در کشور آمریکا 1968-2007

وضعیت موجود خطوط لوله انتقال در ایران

در حال حاضر خطوط لوله مربوط به انتقال نفت و فرآورده های نفتی تحت مدیریت شرکت ملی نفت، شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده های نفتی و شرکت ملی گاز ایران قرار دارند. بخش عمده ای از خطوط لوله با طولی در حدود 14000 کیلومتر، تحت پوشش شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده های نفتی قرار دارد.

شرکت خطوط لوله و مخابرات نفت ایران به عنوان یکی از شرکت های تابعه شرکت ملی پالایش و پخش وظیفه انتقال نفت خام از مبادی تولید به پالایشگاه ها و دریافت فرآورده های نفتی از پالایشگاه ها و مبادی واردات و انتقال آن ها به مخازن شرکت ملی پخش در سراسر کشور،

عملیات صحرایی مطالعات زهکشی زیربنای بررسی و طراحی زهکشی زیر زمینی است. به طور معمول عملیات صحراییِ مطالعات زهکشی می تواند از هفت بخش زیر تشکیل شود:

1- برنامه ریزی اجرای کار؛

2- لایه بندی یا شناخت لایه های خاک؛

3- حفر و تجهیز چاهک های مشاهده ای؛

4- نصب پیزومترهای مرکب؛

5- اندازه گیری هدایت هیدرولیک خاک؛

6- اندازه گیری سرعت نفوذ آب به خاک؛

7- مطالعات شوری زدایی و سدیم زدایی.

تاثیر برهم کنش ها در محیط برای از بین بردن نفت رها شده

تبعات و گستره اثرهای نشت نفت در رودخانه ها و سایر منابع آبی در مقایسه با خشکی ها بیش تر و شدیدتر خواهد بود، چراکه این آلودگی در رودخانه ها به کمک جریان آب به مناطق پایین دست و سواحل منتقل شده و یا با چسبیدن به رسوبات، ته نشین خواهند شد. این انتقال و ته نشینی سبب گسترش مواد نفتی در محدوده وسیعی خواهد شد.

از دیدگاه زیست محیطی مواد نفتی ارگانیسم های موجود در آب را به شدت تحت تاثیر قرار داده و سبب مسمومیت شدید و یا مرگ آن ها خواهند شد. مواد نفتی هم چنین دمای قابل تحمل را برای مایه ها و سایر آبزیان کاهش داده و از طریق ممانعت برای ورود نور و یا چسبیدن به سطح برگ ها، گیاهان آبی را تحت تاثیر قرار م ی دهد. مواد نفتی از طریق ایجاد مسمومیت جلبک های خوراکی و یا پلانکتون های موجود در آب، زنجیره غذایی را مختل کرده و حتی پرندگانی و پستانداران منطقه آلوده شده را نیز تحت تاثیر قرار خواهد داد.

دانشمندان یک منبع آبی بزرگ را در زیر پوسته ی زمین در عمق ۴۱۰ تا ۶۶۰ کیلومتری یافته اند. این منبع آبی بیش از ۲٫۷ میلیارد سال عمر داشته و به لطف وجود ماده ای به نام «ringwoodite» در جبه ی زمین به وجود آمده است. این آب تحت فشار دائم و شدید قرار داشته و به اندازه ی سه برابر حجم آب های اقیانوس های جهان وسعت دارد. این موضوع باعث شده که برخی از دانشمندان اعلام کنند ممکن است اقیانوس ها از یک انفجار اقیانوسی در زیر زمین به وجود آمده باشند.

شرکت مدیریت منابع آب ایران اعلام کرد؛ حجم آب ورودی به سدهای استان خوزستان در سال آبی جاری 6 میلیارد مترمکعب کاهش داشته است.  بر اساس آخرین آمار ثبت شده در شرکت مدیریت منابع آب ایران،‌ حجم آب ورودی به سد های خوزستان از ابتدای سال آبی (مهرماه 95) تا 25 مردادماه جاری، 6 میلیارد متر مکعب کاهش داشته است.

بر اساس این گزارش، حجم آب ورودی به سدهای خوزستان از ابتدای سال آبی تا 25 مرداد ماه جاری 16 میلیاردو 978 میلیون متر مکعب بود که در مقایسه با مدت مشابه در سال گذشته 23 میلیارد و 204 میلیون متر مکعب، 27 درصد یعنی 6 میلیاردو 226 میلیون متر مکعب کاهش داشته است.

هواشناسان خشکسالی را بارش کمتر از حد معمول که منجر به تغییر الگوی آب و هوایی می گردد، تعریف کرده اند. بنابراین خشکسالی از نظر هواشناسی اساساً به حالتی از خشکی ناشی از کمبود بارندگی اطلاق میشود.

خشکسالی معمولاً بر اساس درجه خشکی (در مقایسه با مقادیر نرمال یا میانگین) و طول دوره خشکی تعریف می شود. تعاریف خشکسالی هواشناسی بایستی به صورت موردی برای هر منطقه خاص درنظر گرفته شود چرا که شرایط جوی که موجب کمبود بارش می شود، از منطقه ای به منطقه دیگر شدیداً تغییر می کند. تعریف خشکسالی از دیدگاه هواشناسی در کشورهای مختلف ودر زمان های مختلف متفاوت میباشدبه همین دلیل از این دیدگاه به کار بردن یک تعریف از خشکسالی که درقسمتی از جهان متداول میباش برای دیگر جاها مناسب نبوده بطوری که مثلاً:

کلیات

خشکسالی یکی از پدیده‌های هواشناختی و جدایی ناپذیر از شرایط اقلیمی در کشورهای واقع در عرض‌ها ی جنب حاره‌ ای مانند ایران است. در این مناطق که بیشترین بیابان های جهان حضور دارند، خشکسالی امری است عادی و ممکن است در هر محلی رخ داده و پیامدهای نامطلوب به همراه داشته باشد. ویژگی‌ها و اثرات خشکسالی از قبیل شدت، مدت و بزرگی آن از محلی به محل دیگر متفاوت است. در مناطق خشک و نیمه خشک، اثرات کمبود بارندگی بر روی منابع آب به سرعت آشکار می‌شود.به بیان دیگر در مناطقی که به طور طبیعی دارای محدودیت منابع آب هستند، بروز خشکسالی تأثیرات منفی بیشتری به دنبال داشته وحتی می‌تواند به بحران منتهی شود.

شاخص ترنتوایت

مدل بیلان آبی ترنتوایت، اختلاف بین بارش و تبخیر را در نظر گرفته و بیلانی از کمبود یا مازاد آب را ارائه میکند. اولین لازمه مطالعه این مدل، ظرفیت نگهداری آب خاک در رابطه با نوع خاک و کاربری اراضی میباشد. مازاد آب میتواند به راحتی تحت عنوان رواناب محاسبه شود. محاسبه کمبود رطوبت بسیار مشکل است چرا که تبخیر و تعرق واقعی با حجم آب خاک تغییر پیدا میکند، در مدل ترنثوایت، میزان تبخیر و تعرق از بارندگی با توجه به میزان آب قابل دسترس باقی مانده درخاک، محاسبه میگردد. هنگامی که بارش کمتر از تبخیر و تعرق بالقوه باشد، تبخیر و تعرق واقعی با بارش به اضافه هر مقدار  رطوبت خاک که تبخیر یا تعرق پیدا کند، برابر میشود.

خشکسالی هیدرولوژیکی را باید به همراه تاثیرات کاهش دوره بارش (شامل بارش برف) بررسی کرد. این کاهش بارش در میزان آب رودخانه ها، دریاچه ها ، مخازن و سطح آب های زیر زمینی تاثیر گذار خواهد بود. تناوب و شدت خشکسالی هیدرولوژیکی را باید در محدوده حوزه آبخیز بررسی نمود. گرچه مبدا و منشا تمامی خشکسالی ها کمبود بارش میباشد که خارج از اراده و اعمال بشری است اما هیدرولوژیست ها بیشتر توجه خود را صرف نحوه به پایان رساندن این پدیده و این دوره در حوزه آبخیزو سیستم هیدرولوژیکی معطوف میکنند. خشکسالی های هیدرولوژیکی معمولا همزمان با خشکسالی های اقلیمی و کشاورزی نبوده و با تاخیری نسبت به آنها روی میدهد چرا که زمان طولانی تری مورد نیاز است تا اینکه این کاهش بارش بتواند خود را در اجزائ سیستم هیدرولوژیکی